İkinci Makam, İkinci Kelime
İçerikler
-
"Daha bir parça dikkat-i nazar ettikçe, yeniden yeniye bir tanzim ve tevziniyet gözümüze çarpıyor. Yani, birisi, intizamla o nizamı değiştiriyor ve tartıyla o mizanı tazelendiriyor. Her şey bir model olup, pek kesretli, muntazam ve mevzun..." İzah?
-
"Güya onun aslı olan çekirdeği, desatir-i icadiyesinin bir mecmuasıdır. Ve meyvesi ve semeresi ise, evamir-i icadiyesinin bir fihristesi hükmünde görüyoruz." İzah eder misiniz?
-
"Başında şuur ve yüzünde gözü bulunana şu kâinat ve şu mevcudattaki nizam ve mizan ve tanzim ve tevzin; bir tek, yekta, Vâhid, Ehad, Kadîr, Mürîd, Alîm, Hakîm bir zatı vahdaniyet mertebesinde gösterir." Kainatta kaosun hakim olduğu iddiası doğru mu?
-
"Evet, her şeyde bir birlik var. Birlik ise biri gösterir." Mesela herhangi bir makine, dünyanın muhtelif yerlerinde fakat ortak özelliklerde üretilebiliyor, tek elden çıkmış olması gerekmeyebiliyor. Bunu nasıl yorumlayabiliriz?
-
"Evet, her şeyde bir birlik var. Birlik ise biri gösterir. Meselâ, dünyanın lâmbası olan güneş birdir; öyle ise dünyanın mâliki dahi birdir. Meselâ, zemin yüzündeki zîhayatların hizmetçileri olan hava, ateş, su birdir;.." Açıklar mısınız?
