Umumi derslerde "İzah olmaması, düz okunması, dönerli okumanın bile daha çok istifadeli olacağı" düşüncesine ne dersiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Risale-i Nur'u cemaate okuma ve izah mevzusunu kanaatimizce birkaç kısma ayırmak icab eder. Çünkü bu mevzu hem okuyan kişiye, hem muhataplarına, hatta zaman ve zemine göre farklılık arzedebilmektedir.
1. Risale-i Nur'u Düz Okumak
a. Bu tür okuyuş her zaman için hususen muhataplardan Risale-i Nurlara vakıf, hizmette sebkat etmiş zatlarda istifadeye daha ziyade medar olduğu, Risale-i Nur'un elfazındaki feyzden herkesin istidadına göre feyiz aldığı şüphesiz bir hakikattir. Ayrıca burada kişinin okuyuş kalitesi de ciddi önem arzetmekte, bu husustaki noksanlık mezkur vasıftaki muhatapları daha ziyade rahatsız etmektedir. Ayrıca mesela sabahın erken ve feyizli saatlerinde uyku galebe çalmamak kaydıyla, yaşı ve vukufiyeti tam kâmil olmayanlar için de feyze medar olduğu, bu saatteki özellikle Risale-i Nur merkezli olmayan izahların rahatsızlık verdiği tecrübe ile ifade edilmektedir.
b. Dikkatli düzgün okumanın, Risale müktesebatı ciddi olanlarda umumi olarak, kalbi feyizden istifadesi galib olanlarda ise manaya tam müteveccih olamasa da Üstad Hazretlerinin ifadesine doğrudan muhatap olmaktan gelen zevkin tarifi kabil olmamaktadır.
c. Risale-i Nur'a az yakın veya uzak, hizmete mesafeli, hatta dine lakayd olanlarda; düz okumak şeklindeki muhatabiyet, bu arkadaşlarla hususi alakadarlık olmadığı takdirde anlamadıkları için bir daha derslere gelmedikleri görülmektedir. Bu tür arkadaşlarla birebir alakadarlık ve umumi derslerden ziyade hususi derslerde Risalelerin ruh-u aslisini incitmeden yapılacak izahların uygun olabileceği kanaatindeyiz. Çünkü buradaki niyet; karşıdakinin kalbini kazanmak ve istifadesi için Risalelere teveccühünü celbetmektir.
2. Dönerli Okumak
a. Derslerden birinin bu şekilde okunması, doğrudan Üstad'ın kelamına muhatap olmak açısından faydalıdır.
b. Nurları hiç bilmeyenlere veya okuması düzgün olmayanlara okutmak; muhatabın tekrar derse gelmemesine sebep olmaktadır. Bu durumda istemeyene veya uygun olmayana okutmamak, derslerden bir tanesini bir şahsın okuması ve gerekirse muhatapların anlayacağı şekilde Risale merkezli izahın da uygun olabileceğini düşünüyoruz. Buradaki maksat; izahın zaruri olması değil, muktezaya göre olabileceği manasındadır.
3. İzahlı Okumak
a. Risale-i Nur'u Risale-i Nur ile izah etmek, fazla kitap karıştırarak rahatsızlık vermemek, gösterişe meydan verilmemek, asıl mevzudan kopmamak veya fazlaca ezberden okuyarak bazı damarları tahrik etmemek kaydıyla, inanıyoruz ki bu tarz izaha itiraza bir mahal yoktur.
b. Risale-i Nur'un bakışını ve meşrebini kazanmış bir ağabeyin, aslı Risaleye dayanan fakat doğrudan Risalelerde ibare şeklinde bulunmayan izah tarzının da fazla tafsilata kaçmaması ve çoklukla olmaması şartıyla yine itiraza medar olacağını düşünmüyoruz.
c. Ana mevzudan uzaklaştıran, zihni tahdiş edici izahların, izah yeri Risale dahi olsa kabule medar olabileceğine ihtimal vermiyoruz.
d. Kişinin kendi hususi mesleğiyle, sahasıyla alakalı genişçe Risaleleri izaha kalkışması da mergub olmayacağı bizce kat'idir.
e. Risaleleri izah ediyorum diye, Üstad'ın ifadeleri çok kişi için anlaşılmaz bir felsefi bir kalıpla takdim edilmesine karşı, herkesin tavrı aynı olsa gerektir.
f. Bu izah meselesinde Üstad Hazretlerinin çok net ifadelerinin olmaması; meselenin medar-ı münakaşa edilmemesine yeterli bir sebep olduğunu düşünüyoruz.
g. Ağabeylerimizin izah hususundaki beyanatları ve hassasiyetleri,
* Risale-i Nur'un mana cihetiyle tahrifine mani olunması,
* Gayr-ı münasib izah tarzlarıyla Risale-i Nur'dan insanların uzaklaşmasına meydan vermemek,
* Şahısların öne çıkarak şahs-ı maneviyi zedelemesinin önünü kesmek,
* Zararlı gruplaşmalara karşı ihtiyatlı olmak,
* Garazkâr insanların bazı safdilleri kendilerine alet etmelerini önlemek.
gibi çok ciddi maslahatları olduğunu tahmin ediyoruz. Yoksa;
* Hizmeti yeni tanıyanların daha fazla ısınmasını temin için uygun tarzdaki izahı,
* Anlaşılması zor mevzuların usulüne uygun mütalalarla izahı,
* Lügat manalarının izahı,
* Kişinin kendi meslekleriyle alakalı maarif-i fenniyelerinin maarif-i İlahiye inkılab etmesine hizmet edecek mevzularla alakalı izahlar,
bu mahzurlar içerisinde mütalaa edilmemesi gerektiği kanaatindeyiz.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü