"Bizim Kürdler maarifi kılıçlarının hutut-u cevherinden öğrenmişler." cümlesini izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
“Ben Kürd olduğum için Kürdlere dair bir-iki söz söyleyeceğim. Şöyle ki;"
"Bizim Kürdler maarifi kılıçlarının hutut-u cevherinden (kılıç ve kalemin birlikteliğinde) öğrenmişler. Maarif-i cedideden dört sebep için ürküyorlar:"
"Birincisi: Bazı mesail-i fenniye, bazı avamların takliden veya hataen akide ve hakikat ve İslâmiyet telâkki ettikleri bazı hikâyat ve teşbihat ve İsrailiyatın muhalefetidir."
"İkincisi: Bazı ehl-i fen ve ehl-i mektebe nazar-ı sathî ve taklidî olarak zevahir-i dini tahsil ile bir akide-i tıflâneyi fünunlarda kesbettiği meleke-i feylesofaneye mukabele ve muhakeme etmekle, varta-i evham ve şükûka düştükleridir."
"Üçüncüsü: Maden-i her kemal bildikleri medarisin ahvaline muhalefet ve mübayenettir."
"Dördüncüsü: Zahiren o fünunun bilâd-ı ecnebiyeden gelmesidir."(1)
Üstadımız yukarıda, Kürtlerin modern okullara ısınamadıklarını, yani yeni ilimlerin okutulduğu mekteplere soğuk kaldıklarını belirtiyor ve bu konuda şu sebepleri sıralıyor:
1. Kürtler, yanlış olarak öğrendikleri bazı teşbih (benzetme),hikâyeler veya İsrailiyat denilen bilgilere dayanarak, modern ilimlerdeki esaslara karşı çıkıyorlar.
2. Modern ilim öğrenenler, İslam dinini yüzeysel öğrendikleri için, dini meselelerde şüpheye düşmektedirler.
3. Medreseleri çok beğeniyorlar, ama günümüzdeki bozulmuş medreselerin durumlarına, mesela taassup ve düzensizliğe de karşı çıkıyorlar.
4. Modern ilimler, Osmanlı Devleti okullarına Avrupa’dan idhal edilmiştir. Aslında fizik, kimya gibi ilimler İslam Dini esaslarına aykırı değildir. Ve İslam tarihinde birçok fizik, kimya vb. ilimlerin âlimleri yetişmiştir.
Bunun da çaresi, İslami ilimler yanında modern ilimleri de Hamidiye Alaylarında, yani askeri okullarda da okutmaktır.
(1) bk. Asar-ı Bediyye, Makaleler, Makale-6.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü