"Hayatımla alâkadar ve mazi kabrine giren zîhayat mahlûkatın heyet-i mecmuasının cenaze-i mâneviyesi başında bir mezar taşı hükmündeyim." cümlesini izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Baktım ki, ben bir cenazeyim, üç mühim büyük cenazenin başında duruyorum."

"Birisi: Benim hayatımla alâkadar ve mazi kabrine giren zîhayat mahlûkatın heyet-i mecmuasının cenaze-i mâneviyesi başında bir mezar taşı hükmündeyim."(1)

İnsan kâinatın küçültülmüş bir misali olduğundan hususi bir âlemdir. Ve bu âlemin mihenk taşı insanın kendi hayatıdır. Bu maddî hayat ölümle bittiği zaman o hususi âlem de çöker. Ve insanın cansız cenazesi bu hususi âlemin bir mezar taşı olur.

İnsanın bu hususi âlemi, bütün kâinat ve mahlûkat ile alakalı olduğu için, bir cihetle bütün kâinatın da merkezi oluyor. Haliyle insan öldüğü zaman, o hususi âlem yer ile yeksan oluyor. Ve insanın kendi hususi dünyası da bu âleme mezar taşı oluyor.

(1) bk. Lem'alar, On Birinci Lem'a.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü