Hayy ve Kayyum sıfatları neden birlikte ifade edilir?
Değerli Kardeşimiz;
Hayy ismi diğer isimlerin temeli ve esası hükmündedir. Allah’ın bütün isim ve sıfatları da Hayy ismi üzerine kurulmuştur. Zira hayat sahibi olmayan bir zatta kudret, ilim, irade, işitme, görme, kelam gibi sıfatlar da olamaz. Hâlbuki kâinatta her şeyin arka planında Allah’ın bu sıfatları hükmediyor. Bu sıfatların arkasında da Allah’ın Hayy sıfatı vardır. Her şeyin kıyamı, yani ayakta durması, varlığını devam ettirmesi de Kayyum isminin tecellisiyledir. Kâinatın meyvesi olan insanın ruhu da Kayyum isminin mazharı olmakla bedenin ayakta durmasına, yaşamasına ve devamına vesile olmaktadır.
Âyet-i kerîmede de bu iki isim birlikte zikredilir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
"Ancak Kudretin, Muhyi tarzında, yani hayatı yaratma tarzında tecellisi vardır. Bizim eşyadaki hayat dediğimiz şeyler, Allah'ın kudretinin tecellisinden ibarettir. Yoksa Hay isminin bir tecellisi değildir." sizden ricam, bu kısmı biraz açabilir misiniz? Teşekkür ederim.
Allah’ın fiili isimlerinin miktarı ve sınırı yoktur. Bu fiili sıfatların çokluğu ve sınırsızlığı , Allah’ın kudret sıfatının muhtelif mevcudattaki muhtelif tecelliyatından ileri geliyor. Mesela; Allah’ın kudret sıfatı bir çekirdeğin açılmasında tecelli ederken Fettâh nâmını alıyor; bir canlının ölümünde Mûmit ismini alıyor; bir hayat bahşederken Muhyî ismini alıyor; canlılara rızık verirken Rezzâk nâmını alıyor; hastaya şifa verdiği zaman Şafi ismini alıyor ve hâkeza..
Bu sıfatlar, kâinat ve mahlûkatın yaratılması ile açığa ve meydana çıktıkları için, ehlisünnete göre hâdistirler. Ama bu isimlerin arka cephesinde, asıl iş görüp icra eden Kudret sıfatı, ezelî ve ebedîdir. Onun için Allah, ezelde Rezzâk, Muhyî, Fettâh değildi demek, mânasız olur. Allah, ezelde Kudret itibâri ile bu gibi fiili isimlere sahipti, ama tecelli ve yaratma ile bu isimler meydana çıktığından, tesmiye olarak yani isim almak noktasından hâdis oluyorlar. Gayri ismini de bu mânadan dolayı alıyor, yani tesmiye noktasından alıyor. Aynı şekilde Muhyi ismi de fiili ve gayri bir isim olmasından dolayı onunda arka cephesinde gerçek fail Kudret sıfatıdır.