"Her şeyde, hatta en çirkin görünen şeylerde, hakiki bir hüsün ciheti vardır." Her şeyde denildikten sonra, "hatta en çirkin görünen şeylerde" ifadesinin kullanılmasının hikmeti nedir?

Değerli Kardeşimiz;

Âyet-i kerîmede her şeyin güzel yaratıldığı beyan ediliyor. Güzelliği, faydası, hikmeti herkes tarafından açıkça görünen ve bilinen şeylerde zaten bir tereddüt olmaz. Ancak, çirkin şeylerdeki güzelliği herkes göremediğinden, bu “her şey” içine bize çirkin görünen şeylerin ve hadiselerin de dâhil olduğuna dikkati çekmek üzere bu ilave bilgiye yer verilmiştir.

Cemil-i Bâki’ye bakan yüzler hep güzeldir. Bunu iki şekilde anlayabiliriz. Birisi yukarıda arz ettiğimiz gibi her şeyin neticesi güzeldir, bu ise Allah’ın takdiriyledir ve "Kaderin her şeyi güzeldir."

Gafil insana, "Ölümün peçesi gerçi karanlık, siyah, çirkin" görünüyor; dünya hayatını her şeyiyle bırakmaktan büyük rahatsızlık duyuyor. Bu büyük ayrılıktan ruhun elem çekmemesinin en önemli şartı dünyanın mahiyetini bilmektir.

Meselâ, ölümün güzelliğini göremeyebiliyor. Hâlbuki Allah Resulünün (asm) haberiyle,

"Kabir ya cennet bahçelerinden bir bahçe yahut cehennem çukurlarından bir çukurdur."(1)

İman ve salih amel ile kabirlerini bir cennet bahçesi olarak bulmaya çalışan insanlar, ölümün bu güzel yüzünü rahatlıkla görmektedirler.

"Ehl-i iman için ölüm: Vazife-i hayat külfetinden bir terhistir.

Hem dünya meydanındaki imtihanda, talim ve talimat olan ubudiyetten bir paydostur.

Hem öteki âleme gitmiş yüzde doksan dokuz ahbap ve akrabasına kavuşmak için bir vesiledir.

Hem hakiki vatanına ve ebedî makam-ı saadetine girmeye bir vasıtadır.

Hem zindan-ı dünyadan bostan-ı cinana bir davettir. Hem Hâlık-ı Rahîm’inin fazlından kendi hizmetine mukabil ahz-ı ücret etmeye bir nöbettir."

"Madem ölümün mahiyeti hakikat noktasında budur; ona dehşetli bakmak değil bilakis rahmet ve saadetin bir mukaddimesi nazarıyla bakmak gerektir. Hem ehlullahın bir kısmının ölümden korkmaları, ölümün dehşetinden değildir. Belki daha fazla hayır kazanacağım diye vazife-i hayatın idamesinden kazanacakları hayrat içindir. Evet, ehl-i iman için ölüm, rahmet kapısıdır."(2)

Dipnotlar:

1) bk. Ahmed b. Hanbel, el-Akide, s. 74-76; Tirmizî, Kıyamet, 26.
2) bk. Lem'alar, Yirmi Beşinci Lem’a, Dokuzuncu Deva.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü