Hz. Musa’nın mucizelerinden olan "Asa-yı Musa" hakkında bilgi verebilir misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Hz. Musa'ya bazı mucizeler verilmişti. Bunlardan en önemlisi, elindeki asa idi. Bazıları bu asanın cennetten geldiğini söylemişlerse de Tahir-i Mevlevi'nin dediği gibi, “Dünya koyunlarını gütmek için cennetten asa getirmeye lüzum yoktur. Keramet asada değil, Musa'da idi.”
Kur'an-ı Kerîm, Hz. Musa'ya ilk vahyin gelişi hadisesinde onun asası ile alakalı kısmı Tâhâ suresinde şöyle anlatır: (Tâhâ, 20/17-21)
وَمَا تِلْكَ بِيَمِينِكَ يَا مُوسَى “Elindeki nedir Ey Musa?”
Cenab-ı Hakk'ın “Elindeki nedir?” şeklinde soru sorması, elindeki asada, ona çok harikalar göstereceğine dikkatini çekmek içindir. “Ey Musa” şeklinde ismen de hitabı, onun ünsiyet etmesini sağlamak ve tenbihte bulunmak için bir tekrardır.
قَالَ هِيَ عَصَايَ "Dedi: O benim asamdır."
أَتَوَكَّأُ عَلَيْهَا “Ona dayanırım.”
Yorulduğumda veya sürünün başında durduğumda ona dayanırım.
وَأَهُشُّ بِهَا عَلَى غَنَمِي “Onunla davarlarıma yaprak silkerim.”
وَلِيَ فِيهَا مَآرِبُ أُخْرَى “Ve onda başka faydalanacağım şeyler de var.”
- Yolda giderken onu omuzuna koyup azığını ve bazı edevatını ona asmak.
- İki tarafına iki kap asmak.
- Üzerine elbise geçirip gölgelik yapmak.
- Kuyudan su alırken ip kısa gelse, onunla suya ulaşmak.
- Yırtıcı hayvanlar sürüye saldırdığında onunla karşılık vermek gibi.
Sanki Hz. Musa sualden maksadın asanın hakikatini ve onda gördüğü faydaları anlatmak olduğunu anladı, ama daha sonra asada bu hakikate aykırı şeyler ve harikulâde özellikler gördü. Mesela,
- Gece vakti asanın lamba gibi ışık vermesi,
- Kuyudan su alırken bir kova gibi olması ve kuyu çok derin de olsa uzaması,
- Denize vurduğunda suların yarılıp iki tarafa çekilmesi,
- Sapladığında, vurduğu yerden su çıkması, geri çekildiğinde suyun kesilmesi gibi…
Şüphesiz bunlar apaçık ayetler, karşı durulmaz mucizeler olup, Allah bunları o asada Hz. Musa için yaratmıştır, yoksa asanın kendi özellikleri değildir.
Böylece Hz. Musa asanın hakikatini ve faydalarını hem ayrıntılı, hem de hususi olarak zikretti. Bununla, sualden anlamış olduğu maksada uygun cevap olarak, kendi asasının da diğer asalar gibi birtakım faydaları bulunduğunu nazara verdi.
قَالَ أَلْقِهَا يَا مُوسَى “Dedi: Onu yere bırak Ey Musa!”
فَأَلْقَاهَا “Musa da onu bıraktı.”
فَإِذَا هِيَ حَيَّةٌ تَسْعَى “Bir de ne görsün! O bir yılan olmuş, koşuyor.”
Denildi ki: Hz. Musa asayı yere bıraktığında asa, kendi kalınlığında sarı bir yılana dönüştü. Sonra şişti ve büyüdü.
Hz. Musa, asasının kıvrak bir yılan haline gelip taşı-ağacı yuttuğunu görünce korktu ve ondan kaçtı.
قَالَ خُذْهَا وَلَا تَخَفْ “Dedi: Al onu, korkma.”
سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا الْأُولَى “Biz onu yine eski durumuna çevireceğiz.”
Denildi ki: Rabbi böyle söyleyince Hz. Musa’nın nefsi mutmain oldu. Hatta elini yılanın ağzına soktu, çatallı dilinden tuttu.(bk. Beydâvi, II, 406-407)
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü