On Birinci Burhan'ın, "Geçmiş olan on burhan kuvvetinde" olmasını açar mısınız? Bu kuvveti nasıl anlayabiliriz?

Değerli Kardeşimiz;

On Dokuzuncu Söz’de "Rabbimizi bize tarif eden üç büyük, küllî muarrif var” diye buyurulur ve bu tarif ediciler “kitab-ı kâinat”, “Hâtemül-Enbiyâ Aleyhissalâtü Vesselâm” ve “Kur'an-ı Azîmüşşan” olarak beyan edilir.

Bu risalede geçen ilk on bürhanda kâinat kitabı üzerinde durulmuş bulunuyor. Kâinat kitabının birinci sırada zikredilmesinin hikmeti, bu tarif edicinin bütün insanlara, bütün devirlere hitap etmesi, kendilerine peygamber ulaşmayan kişilerin bile bu kitabı akıl ve vicdanlarıyla iyi değerlendirmekten mesul olmaları sebebiyledir.

Bir diğer hikmet ise şudur:

Cenab-ı Hakk’ın zatı görünmediği gibi sıfat ve isimleri de görünmezler, ancak kâinattaki tecelli ve tezahürleriyle bilinirler. İnsanların çok büyük bir ekseriyeti bu kitabı doğru okuyamamışlar, ya tesadüfe ve tabiata isnad etmişler yahut kendi akıllarını esas alarak Yaratıcı hakkında yanlış fikirlere ve batıl inançlara sapmışlardır.

Öte yandan, kâinat kitabından Allah’ın varlığı, bazı isim ve sıfatları bir derece okunabilse bile, birçok ilahi hakikatler sadece kâinatı düşünmekle anlaşılamaz. Allah’ın vacibü’l-vücud olduğu, kadim ve bâki olduğu, mekândan ve zamandan münezzeh bulunduğu, zatının hiçbir zata, sıfatlarının hiçbir mahluk sıfatına benzemediği gibi, hakikatleri akıl tek başına idrak ve ihata edemiyeceği gibi, Allah’a nasıl ibadet edileceği, neleri emredip nelerden yasakladığı gibi çok ehemmiyetli meseleler de yine kâinatın seyri ve tefekkürü ile anlaşılmazlar. İşte bütün bu ulvi hakikatler ancak Hâtemül-Enbiyâ Aleyhissalâtü Vesselâm’ın bildirmesiyle bilinmiş ve kulluk vazifesi de yine onun tâlim ettiği şekilde yapılmakla yerine getirilebilmiştir. Bu cihetle, Allah Resulünün (asm.) marifetullah derslerini konu alan bu On Birinci Burhan, kâinat kitabının ders verdiği on bürhan kuvvetindedir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü