Ruhaniyatı biraz açar mısınız, neden vücutları için "katidir, denilebilir" diye ifade edilmiş olabilir?
Değerli Kardeşimiz;
Bizim varlık telakkimiz umumen kesif ve cismani varlıklardan ibarettir. Halbuki varlık sadece taş, toprak, ağaç gibi cismani ve kesif şeylere münhasır değildir. Varlığın çok muhtelif boyutları ve nurani kısımları da vardır. İnsan aklı ekseriyetle maddi ve cismani şeylerle ülfet ettiği için, nurani ve latif varlıkları anlamakta ve kabul etmekte zorlanıyor. Hâlbuki aklın nazarına bile görünen nurani ve latif varlık çoktur. Bunlardan yola çıkarak aklın idrakinin fevkinde olan nurani varlıkları kıyas yolu ile anlayabiliriz.
Allah, her varlık nevinden şuurlu ve hayatlı mahlukları yaratabilir. Bu mahlukların yapısı yaratıldığı şeye göre şekillenir. Topraktan toprak gibi kesif şeyler vücut bulur, ateşten ateşe münasip varlıklar yapılır, nurdan da nurani varlıklar yaratılır. Elektrikten elektriğe uygun varlıklar yaratılır, manadan da manaya münasip varlıkları yaratılır vesaire... Üstad Hazretleri bu manaya şu şekilde işaret etmektedir:
"İşte, nasıl hakikat böyle iktiza ediyor. Hikmet dahi aynen öyle iktiza eyliyor. Çünkü şu kesafetli ve ruha münasebeti az olan topraktan ve şu küduretli ve nur-u hayata münasebeti pek cüz'î olan sudan, mütemadiyen, hummalı bir faaliyetle, letafetli hayatı ve nuraniyetli zevil'idraki halk eden Fâtır-ı Hakîm, elbette, ruha çok layık ve hayata çok münasip şu nur denizinden ve hatta şu zulmet bahrinden, şu havadan, şu elektrik gibi sair madde-i lâtifeden bir kısım zişuur mahlukları vardır. Hem pek çok kesretli olarak vardır."(1)
Ruhaniler kâinatın her tarafını kuşatan mücerred varlıklardır. Ayrıca insanın ruhu da ruhani varlık sınıfındandır. Cismani olmayan bütün varlıklara ruhani denilmektedir. Bunlar, başta melekler olmak üzere, cinler ve vefat edenlerin ruhlarıdır.
Küçük su birikintileri nasıl büyük bir su kitlesine işaret ediyorsa, canlıların ruhları da kâinatta ruhanilerin varlığına kat’î bir senet hükmündedir.
(1) bk. Sözler, Yirmi Dokuzuncu Söz, Mukaddime.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
