"Şam-ı Şerif kıtası bir çekirdek hükmünde olarak o daireyi dolduracak bir meydan-ı haşir bast edilecektir." cümlesindeki "meydan-ı haşir" ve "Şam-ı Şerif kıtası" mefhumlarının izahını yapar mısınız?

Değerli Kardeşimiz;

"İkinci Sual: Meydan-ı haşir nerededir?"

"Elcevap: وَالْعِلْمُ عِنْدَ اللّٰهِ , Hâlık-ı Hakîmin her şeyde gösterdiği hikmet-i âliye, hatta tek küçük bir şeye çok büyük hikmetleri takmasıyla tasrih derecesinde işaret ediyor ki, küre-i arz serseriyâne, bâd-ı hava azîm bir daireyi çizmiyor. Belki, mühim bir şey etrafında dönüyor ve meydan-ı ekberin daire-i muhîtasını çiziyor, âl gösteriyor. Ve bir meşher-i azîmin etrafında gezip mahsulât-ı maneviyesini ona devrediyor ki, ileride, o meşherde, enzar-ı nas önünde gösterilecektir."

"Demek, yirmi beş bin seneye karib bir daire-i muhîtanın içinde, rivayete binaen Şam-ı Şerif kıtası bir çekirdek hükmünde olarak o daireyi dolduracak bir meydan-ı haşir bast edilecektir. Küre-i arzın bütün manevi mahsulatı, şimdilik perde-i gayb altında olan o meydanın defterlerine ve elvahlarına gönderiliyor ve ileride meydan açıldığı vakit, sekenesini de yine o meydana dökecek, o manevi mahsulatları da gaipten şehadete geçecektir."(1)

Hadislerde Şam bölgesi haşir meydanının merkezi ve ortası olarak tabir ediliyor. Bu bölge şimdiki ifadesi ile Hicaz bölgesini de içine alan Orta Doğu'dur.

Orta Doğu insanlık tarihinde ve medeniyetinde de hep merkez ve beşiklik yapmış bir bölgedir. Peygamberlerin ekserisi bu bölgeye gönderilmiştir. Bir cihetle dünyanın kalbi ve merkezi gibidir. Nasıl dünya kâinat bedeninin kalbi konumunda ise, Orta Doğu da dünyanın her cihetle bir nevi kalbi ve merkezi gibidir. Kıta tabiri bölgeye işaret ediyor. Orta Doğu, Asya kıtasının en merkez yeridir.

Güneş sistemi ve dünya bir daire çizerek gidiyor. Bu çizdiği daire ta kâinatın yaratılmasından başlayıp kıyametin kopmasına kadarki safahatı içine alan, akıl ve hayalin anlamakta zorlandığı çok geniş ve küllî bir dairedir. Yoksa dünyanın güneş etrafındaki çizgisi ve bu çizginin teşkil ettiği küçük daire kast edilmiyor.

Nasıl ki dünya Güneş'in etrafında dönüyor ise, güneş sistemi de başka bir sistemin etrafında dönüyor. O sistem de başka bir sistemin etrafında dönüyor. Dolayısı ile haşir meydanı bu sistemlerin çizdiği, bu azametli dairenin içinde teşekkül edecektir. Dünya, durumu itibari ile bu dev sistemlerin merkezinde küçük bir pusula olabilir. Yani büyük şehirlerin en merkezi noktası gibi.

Netice olarak dünya, senevî seyahati ile haşir meydanının dairesini çiziyor. Dünya ise bu dairenin merkezidir. Dünyanın merkezi de "Şam-ı Şerif" ile ifade edilen Orta Doğu'dur. Orta Doğu’nun merkezi de Mekke ve Kâbe’dir, denilebilir.

1) bk. Mektubat, Onuncu Mektup.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü