Dördüncü İşaret
İçerikler
"Adem şerr-i mahz ve vücud hayr-ı mahz olduğunu, ehl-i tahkik ve ashab-ı keşif ittifak etmişler. Evet, ekseriyet-i mutlaka ile hayır ve mehâsin ve kemâlât, vücuda istinad eder ve ona râci olur..." On Üçüncü Lem'a, Dördüncü İşareti açıklar mısınız?
"Dalâlet ve şer ve musibetler ve mâsiyetler ve belâlar gibi bütün çirkinliklerin esası, mayası ademdir, nefiydir." Musibetin ademle irtibatını izah eder misiniz?
"Dalâlet ve şer ve musibetler ve mâsiyetler ve belâlar gibi bütün çirkinliklerin esası, mayası ademdir, nefiydir." Musibetler nasıl ademi oluyor, açıklar mısınız?
"Dalâlet ve şer ve musibetler ve mâsiyetler ve belâlar gibi bütün çirkinliklerin esası, mayası ademdir, nefiydir..." Gayrimeşru eğlenceler nasıl ademî oluyor, açıklar mısınız?
"Ekseriyet-i mutlaka ile hayır ve mehâsin ve kemalât, vücuda istinâd eder ve ona raci olur." Bu cümleyi açıklar mısınız?
"Hem vücut, herhalde mevcut bir illet ister, muhakkak bir sebebe istinad eder. Adem ise, ademî şeylere istinad edebilir; ademî bir şey, mâdum birşeye illet olur..." cümlesini açar mısınız?
"İşte bu sır, Mecûsîlerde inkişaf etmediği içindir ki; kâinatta 'Yezdan' namiyle bir Hâlık-ı Hayır, diğeri 'Ehrîman' namiyle bir Hâlık-ı Şer itikad etmişlerdir. Halbuki onların Ehrîman dedikleri mevhum İlâh-ı şer, bir cüz-i ihtiyariyle ve îcadsız.." İzah?
Hayır ve iyiliklerin vücudi olması ve şer ve fenalıkların ise adem olmasını izah eder misiniz?
Madem şeytanın varlığı adem hükmündedir -yani verdiği vesvesede icbar yok, çünkü cüzi irade var- o zaman Kur'an-ı Kerim'deki "Şeytan unutturdu." veya hadislerdeki "Esneme şeytandandır." veya "Şeytan uyuttu." gibi bazı tabirlerin manası nedir?
On Üçüncü Lem'a, Dördüncü İşaret'te, adem ve varlıktan bahsediliyor; yokluk ve varlık nedir, konuyu izah eder misiniz?
On Üçüncü Lem'ada bütün şerlerin ademe rücu ettiği, ademin şerr-i mahz, vücudun ise hayr-ı mahz olduğu ifade edilmiş. Başka bir risalede ise "Adem-i mutlak zaten yoktur, çünkü bir ilm-i muhit var." denilmiş. Bu iki izah nasıl tevfik edilebilir?
