Dördüncü Hikmet
İçerikler
"Fakat kocasının vazifesi, ona hazinedarlık ve sadakat değil, belki himâyet ve merhamet ve hürmettir..." Buradaki "sadakat" kelimesini açar mısınız?
"Halbuki tesettürün ref’i, izdivacı teksir etmeyip çok azaltıyor. Çünkü, en serseri ve asrî bir genç dahi refika-i hayatını namuslu ister." Tesettürün ref'i, neden izdivacı teksir etmeyip, çok azaltıyor?
"Hattâ erkeklerde iki güzel haslet olan cesaret ve sehâvet kadınlarda bulunsa, bu emniyete ve sadakate zarar olduğu için, ahlâk-ı seyyiedendir, kötü haslet sayılırlar." cümlesini nasıl anlamalıyız?
"Hiçbir millet ve hükûmet yoktur ki, kesret-i tenasüle taraftar olmasın." ifadesini nasıl anlayabiliriz? Çin'de mesela devlet nüfus planlaması yapıyor.
"Hicri ikinci asırdan sonra insanların en hayırlısı geçim derdi az ve çoluk çocuğu olmayan kimsedir." (bk. İhya, II/66.) Diğer yandan, "Ümmetimin çokluğuyla iftihar ederim." hadis-i şerifi var. İlk hadisi nasıl anlamalıyız?
"Kadın öyle değil, o derece kocasını inhisar altına alamaz." Neden, bayan da kocasının sadece kendisine muhabbet etmesini bekleyemez mi?
"Memleketimiz Avrupa'ya kıyas edilmez. Çünkü orada, düello gibi çok şiddetli vasıtalarla, açık saçıklık içinde namus bir derece muhafaza edilir. İzzet-i nefis sahibi birisinin karısına pis nazarla bakan, boynuna kefenini takar, sonra bakar." İzahı nasıl?
"Açık saçıklık, elbette çok sû-i istimâlâta ve isrâfâta ve neslin zaafiyetine ve sukut-u kuvvete sebeptir." cümlesini açıklar mısınız; özellikle "neslin zaafiyeti" ne demektir?
"Bir ayda veya yirmi günde ihtiyac-ı fıtrîye mukabil, her birkaç günde kendini bir israfa mecbur zanneder." Peki evli insanlar için nasıl oluyor bu, israfattan kaynaklı unutkanlık söz konusu olabilir diyebilir miyiz acaba?
"Malûmdur ki, muhitin, insanın ahlâkı üzerinde tesiri vardır. O bârid memlekette, soğuk insanlarda hevesât-ı hayvâniyeyi tahrik etmek ve iştahı açmak için..." cümlesini açar mısınız?
"Şehirliler, köylülere, bedevîlere bakıp tesettürü kaldıramaz. Çünkü köylerde, bedevîlerde, derd-i maişet meşgalesiyle ve bedenen çalışmak ve yorulmak münasebetiyle, hem şehirlilere nispeten nazar-ı dikkati,." İzahı nasıl; tesettür kişiye göre değişir mi?
"Şehirliler, köylülere, bedevîlere bakıp tesettürü kaldıramaz." Şehirli veya köylü olmanın tesettüre ne gibi etkisi olabilir?
