"Sultan-ı Sermedînin kemâlâtı naks ve kusurdan ve kudreti aczden ve hikmeti sefahetten ve adaleti zulümden tenezzüh ve takaddüs ve teberri etsin." cümlesini izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"Elbette ve elbette ve herhalde iman-ı billâhın yüzer nüktesinden, bu altı 'madem'lerdeki hakikatlerin muktezasıyla kıyamet kopacak, haşir ve neşir olacak, dar-ı mücazat ve mükâfat açılacak; tâ ki arzın mezkûr ehemmiyeti ve merkeziyeti ve insanın ehemmiyeti ve kıymeti tahakkuk edebilsin. Ve arz ve insanın Hâlıkı ve Rabbi olan mutasarrıf-ı Hakîmin mezkûr adaleti, hikmeti, rahmeti, saltanatı takarrur edebilsin. Ve o bâki Rabbin mezkûr hakiki dostları ve müştakları idam-ı ebedîden kurtulsun. Ve o dostların en büyüğü ve en kıymettarı, bütün kâinatı memnun ve minnettar eden kudsî hizmetlerinin mükâfatını görsün. Ve Sultan-ı Sermedînin kemâlâtı naks ve kusurdan ve kudreti aczden ve hikmeti sefahetten ve adaleti zulümden tenezzüh ve takaddüs ve teberri etsin."(1)
Gözü verip, gözün seyredeceği manzaraları vermemek sefahettir, yani hikmetsiz ve manasız hareket etmektir. Kulağı icat edip, kulağın işlerliğini temin edecek sesleri yaratmamak da bir sefihliktir, yani önünü arkasını düşünmeden hareket etmek demektir. Mideyi ve acıkma hissini yaratıp, bu ihtiyacı görecek rızıkları yaratmamak da aynıdır ve hakeza...
Allah dünyayı ve insanı ahirete uygun ve oralara mahsul verecek bir şekilde dizayn etmiştir. İnsanın mahiyetindeki sayısız kabiliyet ve duyguların olması ve bunların dünya ile tatmin olmaması bunun en güzel ve somut bir ispatıdır. Mesela insana aşk-ı beka duygusunu takıp, sonra dirilmemek üzere onu yok etmek sefihlik ve hikmetsizlik olur.
Yine İstanbul’u tarif eden levhaları yola dizip, İstanbul şehrinin olmaması nasıl saçmalık ve hikmetsizlik olur ise, insana sayısız ahiret duygularını ve cihazlarını takıp da, ahireti icat etmemek Allah’ın sonsuz hikmetine leke verir, onu anlamsız kılar.
Özet olarak; Allah’ın kainatı ahirete işaret eden bir levha gibi yaratıp, sonra ahireti yaratmaması, O'nun sonsuz hikmeti ile bağdaşmaz. Bu Allah’ın kudsi ve münezzeh olan hikmetine leke ve sefahat verir.
Sefahat burad,a önünü arkasını hesap etmeden hareket etmek anlamında kullanılıyor, zaten sefihler de öyle değil mi?
(1) bk. Şualar, Dokuzuncu Şua.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
