"Sünuhat", "Tuluat", "Zuhurat" ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

Sünuhat: Akla ve kalbe birden doğan manalara denir. Mananın sünuhat olarak akla gelmesi, kişinin o sahada meleke kesp etmesinin ve gayretinin neticesidir. Yoksa hiç çalışma ve gayret sarf edilmeden, durup dururken akla manalar gelmez.

Meselâ; mesleğine yıllarını vermiş, o meslekte pişmiş ve meleke kazanmış bir demir ustasının zihninde manalar şimşek gibi çakmaya başlar ve sünuhat tarzında bilgiler ona ihsan edilir.

Üstat yıllarını ve ömrünü iman ve Kur’an hizmetine adadığı ve o ilimlerde meleke kesp ettiği için, artık aklı sünuhata, kalbi ihtarata mahal bir durum almıştır. Risale-i Nurların ekseriyeti de bu tarz ile kaleme alınmıştır.

Tuluat: Hazırlıksız olarak birden kalbe gelen manalara ve ilhamlara denir. Buna irticali veya doğaçlama da deniliyor. Bu ekseriyetle fıtri bir kabiliyetten, şairane bir istidattan meydana gelir. Şiir, şairin dilinden ve gönlünden birden dökülmeye başlar.

Zuhurat ise; bir mana ve hakikatin akıl ve kalpte birden belirmesi ve aşikâr olmasına denir. Birden meydana gelen, hesapta olmayan şeyler. Zuhurat, sünuhatın biraz daha kuvvetli halidir. Bu da şahsın o sahadaki maharet ve melekesinin daha keskin olmasındandır.

İhtar: Allah’ın, kuluna, hata ve yanlışlarını kuvvetli bir şekilde hatırlatmasıdır. Vahiy değildir, ama ona yakın bir manası vardır.

Şunun da çok iyi bilinmesi gerekir ki, insanlara gelen sünuhat, zuhurat, ihtarat, ilhamat gibi şeyler, hiçbir zaman vahyin derecesine çıkamaz. Bunlar delil olarak da ümmeti bağlamaz. Bunlar, şayet vahyin manasına uygun ise, o zaman güzeldir ve kullanılabilir. Ama vahye zıt bir mana ihtiva ediyorsa, kabul etmek sapkınlık olur, dinen caiz olmaz.

Kimden olursa olsun; çok büyük evliya da olsa, çok büyük âlim de olsa, fark etmez. Bunlardan gelen sünuhat, zuhurat ve ihtarlar, şeriat mihengine vurulur; uygunsa alınır, değilse sahibine iade edilir.

- "İçtihad", "İstinbat" ve "İstihrac" ne demektir?
- "İlham" ve çeşitleri nelerdir?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü