Üstad, içtihad kapısı kapanmış diyorsa, Kur'an'dan başka manalar çıkmaz mı diyeceğiz? Bu, Kur'an'ın cihanşumüllüğüne gölge düşürmez mi? Bilhassa tıp alanında, fen ve teknoloji alanındaki gelişmeler, Kur'an'ı daha iyi anlamaya sebep olamaz mı?

Değerli Kardeşimiz;

Evvela; Üstad Hazretleri içtihat yolu kapanmıştır, demiyor; "açıktır, ama ona girmeye birtakım maniler var" diyor. İfade aynen şöyle geçiyor:

"İçtihad kapısı açıktır. Fakat şu zamanda oraya girmeye altı mani vardır."(1)

İkincisi; girilmesine mâni olan içtihad, amelî ve mezhebî içtihattır. Yoksa Kur’an’ın parlak delillerini anlamak, onları keşfedip ilan etmek, ince ve latif manaları istinbat edip izah etmek yolu her daim açıktır. Risale-i Nurlar da bunun en güzel bir misalidir ve delilidir. Kur’an ayetlerini tefekkür etmek, anlamaya çalışmak, onun tatlı ve güzel manalarını araştırmak, amelî içtihat dairesine girmez ki, o sahada dolaşmak men edilmiş olsun.

Üçüncüsü; Kur’an’ın yüzde doksanı muhkem olup, zaten mezhebi manada içtihada kapalıdır. Mevzu bahis olan içtihad, Kur’an’ın yüzde onluk kısmıdır ki, bu hususta Asr-ı saadet döneminde her asra kâfi gelecek genişlikte içtihatlar ortaya konulmuştur. Mesela; hâlihazırda cari olan İmam Azam’ın Hanefiliğini aşan yeni bir mezhep, yeni bir ekol teşekkül etmemiştir. Hanefilik ve diğer üç hak mezheb; genel mânâda insanlığın meselelerini halletmiştir. Bu asra has bazı ufak tefek meseleler de olabilir tabi. Ama genel manada mevcud artık dört mezheb mezhebi bu asra dar ve yetersiz geliyor demek, insafla bağdaşmaz.

Dördüncüsü; Üstad Hazretlerinin zikrettiği altı mâni, uygun ve münbit bir zemin olursa, o zaman pekâlâ yeni içtihatlar da gündeme gelebilir. Ama Allah’ın varlığının tartışıldığı, materyalist olan bu asırda, yüzde onluk amelî konuları tartışmaya açmak, hakikaten basiretsizlik olur.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü