Üstad, Kur'an-ı Kerim'in ayet sayısı hakkında nasıl bilgi veriyor; 6666 olduğunu neye dayanarak söylüyor?

Değerli Kardeşimiz;

Medineliler'e göre: Kıraat imamlarından İmam Nâfi'ye göre: altı bin iki yüz on yedi, Şeybe İbn Nisah'a göre: altı bin iki yüz on dört, Ebu Ca'fer'e göre altı bin iki yüz on'dur.

Mekkeliler'e göre: altı bin iki yüz yirmi; Kûfeliler'e göre; altı bin iki yüz otuz altı; Basralılar'a göre de altı bin iki yüz beş'tir. Zemahşerî'ye göre ise altı bin altı yüz altmış altı ayettir.

Bu farklılıkların sebebi şudur:

Peygamber Efendimiz (asm) öğretme gayesiyle sahabeye Kur'an okurken, ayet başlarında, buranın durak olduğunu hissettirecek kadar duruyor, fakat mana tamam olmadığı için peşinden diğer ayete geçiyordu. Bu okumayı işitenlerden bir kısmı, Peygamber (asm)'in okuyuşunda ara verdiği kısmı bir ayet olarak benimsiyor; diğerleri ise, mana tamam olana kadar devam eden lâfızları bir ayet sayıyordu.

Ayrıca Kûfeli âlimler, bazı surelerin başında bulunan harfleri ayet olarak kabul ettikleri hâlde, diğerleri kabul etmiyorlardı. Sure başlarındaki yüz on üç "besmele"nin ayet olup olmaması hakkında, mezhep imamları arasında ihtilaf vardır. İmam Şafiî ve İmam Hanefi, bu "besmele"lerin ayet olduğunu söylerken; İmam Mâlik, bunların ayet olmadığı kanaatindedir.

Kur’an ayetlerinin adedi ihtilaflı ve içtihada açık olmasından dolayı, kesin bir rakam söyleyip diğerlerini inkar etmek uygun olmaz. Üstad'ın izahatından anlaşılan manaya göre Üstad Hazretleri Zemahşeri’nin görüş ve içtihadını benimsiyor ve yorumunu da ona göre yapıyor.

Üstad'ın bu rakamdan çıkardığı bir sır şu şekildedir:

"Bütün enbiyanın usul-ü dinleri ve esas-ı şeriatları, hülâsa-i kitapları Kur'ân'da bulunduğuna, ehl-i tahkik ve ehl-i hakikat ittifak etmişler. Bu sırra binaen fetret-i mutlakanın zamanı ihraç edildikten sonra, rivayet-i meşhureyle zaman-ı Âdem'den tâ kıyâmete kadar, eyyam-ı şer'iye ile tâbir edilen yedi bin seneden, fetret-i mutlakanın zamanı tarh edildikten sonra altı bin altı yüz altmış altı sene kadar, din-i İslâmın sırrını neşreden hakikat-i Kur'âniye, küre-i arzda ayrı ayrı perdeler altında neşr-i envar edeceğine, âyâtın adedi işaret ediyor demektir."(1)

İnsanlığın ömrü, hadislerin ifadesi ile yedi bin yıldır. Yani Hazreti Âdem (as) ile kıyamet arası yedi bin yıl olarak ifade ediliyor. Bu yedi bin yıldan fetret dönemi yani din ve peygamberin gönderilmediği dönem çıkarıldığı zaman, Kur'an ayetlerin toplam rakamına denk geliyor. Yani Kur'an'da kemalini bulan iman esaslarının yeryüzünde hükmettiği ve hükmedeceği müddet ile Kur'an ayetlerinin toplam rakamı tevafuk ediyor, demektir.

(1) bk. Barla Lahikası, (250. Mektup).

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü