"Zerre kadar şuuru olmayan, gayet hakîmâne işler görüyor." Ateş, toprak gibi şuursuz varlıkların faydası ile birlikte düşünürsek, burayı nasıl anlayabiliriz?

Değerli Kardeşimiz;

Şuursuz bir şeyden çok şuurlu işler çıkıyorsa, bu şuurlu işleri perde arkasından yaptıran birisi var demektir.

Ateş, toprak, su, hava gibi cansız, şuursuz, kör, cahil ve iradesi olmayan unsurlardan mükemmel, kusursuz ve harika sanatlar icra ediliyor. Mesela, sadece toprak üzerinden sayısız bitkiler çıkarılıyor.

O cansız varlıklardan mükemmel eserleri icat eden, onları sadece bir sebep olarak kullanan sonsuz bir ilim, mutlak irade ve nihayetsiz kudret sahibi olan Allah’tır.

İnsanın menşei olan o bir damla su içerisinde et, kemik, göz, kulak, akıl, hafıza, kalp gibi zahiri ve batıni hiçbir aza ve duygu yokken, nasıl oldu da halden hale, tavırdan tavra değişip tekâmül ederek insan şeklini aldı? Nasıl gören ve işiten bir varlık haline geldi?

"Hayvanat içinde beni dahi menşeim olan bir katre sudan yaratan yaratmış, mucizane yapmış, kulağımı açıp gözümü takmış, kafama öyle bir dimağ, sineme öyle bir kalp, ağzıma öyle bir dil koymuş ki, o dimağ ve kalp ve dilde rahmetin umum hazinelerinde iddihar edilen bütün rahmanî hediyeleri, atiyyeleri tartacak, bilecek yüzer mizancıkları, ölçücükleri ve esma-i hüsnanın nihayetsiz cilvelerinin definelerini açacak, anlayacak binler âletleri yaratmış, yapmış, yazmış; kokuların, tatların, renklerin adedince tarifeleri o âletlere yardımcı vermiş."(1)

1) bk. Şualar, Dördüncü Şua.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü