"Bal arısının ve hayvanatın ilhamatından tut, ta avam-ı nasın ve havass-ı beşeriyenin ilhamatına kadar ve avam-ı melaikenin ilhamatından, ta havass-ı kerrubiyyunun ilhamatına kadar bütün ilhamat, bir nevi kelimat-ı Rabbaniyedir." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"Evet, bal arısının ve hayvanatın ilhamatından tut, ta avam-ı nâsın ve havass-ı beşeriyenin ilhamatına kadar ve avam-ı melaikenin ilhamatından, ta havass-ı kerrûbiyyunun ilhamatına kadar bütün ilhamat, bir nevi kelimat-ı Rabbaniyedir. Fakat mazharların ve makamların kabiliyetine göre kelam-ı Rabbanî, yetmiş bin perdede telemmu eden ayrı ayrı cilve-i hitab-ı Rabbanîdir." (Mektubat, Yirmi Dokuzuncu Mektup, Dokuzuncu Kısım)
Allah yaratmış olduğu bütün mahlukat türlerinin hepsi ile konuşmuş, onlarla diyalog kurmuştur. Mahlukat türleri kabaca cemadat, hayvanat, ins ve cin ve meleklerdir. Ve Allah hepsi ile konuştuğunu çeşitli ayetlerinde şu şekilde beyan etmiştir.
Meleklerin ilhamını gösteren ayetlerden birisi şudur:
"Rabbin meleklere vahyediyordu ki: 'Muhakkak ben sizinle beraberim, haydi siz de müminlere sebat ve cesaret verin. Kâfirlerin kalplerine korku salacağım. Haydi vurun onların boyunlarına, vurun onların parmaklarına!' " (Enfal, 8/12)
Bu hususta, peygamberlerden başka insanların da ilhama mazhar olabileceğini gösteren ayetler de vardır. Mesela Hz. Musa (a.s)'nın annesi bunlardan biridir:
" 'Onu emzir. Eğer onun için korkarsan onu denize bırakıver, korkma ve mahzun olma. Çünkü biz onu geri vereceğiz ve kendisini peygamber yapacağız.' diye vahyetik." (Kasas, 28/7)
"Ve hani havarilere: 'Bana ve Resulüme iman edin.' diye ilham etmiştim. Onlar da: 'İman ettik. Hakka teslim olduğumuza şahid ol!' demişlerdi." (Maide, 5/111)
Hayvanatın ilhamı meselesi Kur'an-ı Kerim'de şu şekilde ifade ediliyor:
"Rabbin bal arısına şöyle vahyetti: 'Dağlardan, ağaçlardan ve insanların yaptıkları çardaklardan kendine evler edin. Sonra meyvelerin hepsinden ye de Rabbinin sana kolaylaştırdığı yollarına gir.' Onların karınlarından çeşitli renklerde bal çıkar. Onda insanlar için şifa vardır. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için ibret vardır." (Nahl, 16/68, 69)
Cansız varlıkların ilhamatıdır. Kur'an-ı Kerim'de bu manaya işaret sadedinde şu ayetler zikredilmiştir;
“Allah böylece onları, iki günde yedi gök olarak yarattı ve her göğe görevini vahiy etti.” (Fussilet, 41/12)
“Yeryüzü o şiddetli sarsıntı ile sarsıldığı, içindeki ağırlıklarını çıkarıp dışarı attığı ve insan: 'Bu yere de ne oluyor?' dediği zaman, işte o gün yer, üzerinde olup biten her şeyi anlatır. Çünkü Rabbin ona vahiy etmiştir." (Zilzal, 99/1-5)
Görüldüğü gibi Allah, her nevi mahlukat ile makamlarına ve seviyelerine göre konuşmuştur. Üstad'ımız bu hususu şu şekilde ifade ediyor:
"Mesela, en cüz'îsi ve basiti, hayvanatın ilhamatıdır. Sonra avam-ı nasın ilhamatıdır. Sonra avam-ı melaikenin ilhamatıdır. Sonra evliya ilhamatıdır. Sonra melaike-i izam ilhamatıdır." (Sözler, On İkinci Söz)
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
