Besmele nedir? Kainatta cereyan eden hadiseler arasında bir bağ mıdır, bir kalıp mıdır; insandaki sayısız cihazları çalıştıran elektrik gibi midir?

Değerli Kardeşimiz;

Besmeleyi en güzel en şümullü bir tarzda Birinci Söz ve On Dördüncü Lem'a’nın İkinci Makamı tefsir etmektedir. Bu risaleler güzelce tahkik edilirse, besmelenin mana ve derinliğini inşallah idrak etmiş oluruz.

Besmele, Allah’ın adı ile hareket etmek manasına geldiği için, mümin her işine Allah’ın adı ile başlamalıdır. Bu manayı insana ders vermek için Allah, kelâmına bu mübarek ayet ile başlıyor. Yani Kur’an ve surelerin besmele ile başlaması insana manen diyor ki;

"Her işinizde ve her amelinizde benim adımla, benim namımla başlayın ve benim rızam dairesinde hareket edin ki, bende sizi kul olarak kabul edeyim."

Besmele Allah ile kul arasında kudsî bir bağdır. İnsan bu bağ ile Allah’ın sonsuz kudret ve rahmetini arkasına alıyor.

Başta bismillah zikirdir. Ahirde, elhamdulillah şükürdür. Ortada, fikir ise; mevcut nimetlerin üzerinde tecelli eden esma-i ilahiyeyi okumaktır. Bu, sadece Rezzak ismi için değil, her ismin tecellisi için kullanılmalıdır.

"Bismillah" kelimesi, mevcudatın arkasındaki Allah’ın kudret ve tasarruf elini ifade eden bir semboldür. Yani, her şeyin dizgini ve tasarrufu O’nun elindedir. Bütün sebepler O’nun icraat ve işlerine birer perde, birer bahane hükmündedir. Biz bu manayı anlayıp, iman ile Allah’a bağlanırsak, her şeyin yükünden sıyrılıp, manen büyük bir huzur kazanırız. Şayet, hâdiseleri sebeplere verip, kendimizi de Allah’ın terbiye ve idaresinden hariç addedersek, o zaman her şey omuzumuza binen bir yük, her hâdise bir tazyik unsuru haline gelir. O zaman hayat bir zindan ve elem kaynağı olur.

Mevcudat zaten hâl dili ile açık olarak Allah’ın tasarruf ve terbiyesini ilan ediyor. Bizim de iman ve intisap ile o mevcudatın ritmine uymamız gerekir. Yoksa kâinatın rağmına hareket etmiş oluruz.

Allah’ın kudret ve bereketi, biz iman etmesek de zaten kâinatta işliyor. Burada önemli olan bizim iman ile bu kudret ve bereketi tanıyıp idrak etmemizdir.

Biz iman ile "bismillah" manasını idrak edince, bize manevi bir kuvvet ve bereket olur. Hakikat-i hâl ile mutabık bir vaziyete girmiş oluruz. O zaman her türlü işimizde maddî ve manevî bir kolaylık elde ederiz.

"Allah'a kul olana her şey hizmetkâr olur. Ve Allah'a isyan edene ise, her şey düşman olur." hükmünce, mahlûkat bizim ruh halimize göre şekil ve tavır alır ve bize hizmetkâr olur. Ateşin Hz. İbrahim (as)’e, balığın Hz. Yunus (as)’a, inek ile arının, insana musahhar olması birer örnektir...

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü