Diğer müceddidler de hep eserler ortaya koyarak mücadele etmişlerdir. Onların eserleri ledün ilmi ise sonradan tesiri niye kalkıyor ve neden yeni bir müceddid geliyor?

Değerli Kardeşimiz;

Müceddid, kelime olarak yenileyen, tecdid eden demektir. Istılah olarak ise, her yüzyılın başında dinin hakikatlerini, asrın ihtiyaçlarına göre ders veren peygamber varisi büyük âlim demektir.

Müceddid, dinin hakikatlerini ifade ve ihya ederken o devrin insanlarının seviye ve kıvamına uygun bir tarz ve yol kullanır. Yani yenilik dinde değil, dinin anlatılış tarzında ve yolundadır. Dinin esasatını muhafaza etmekle beraber döneminin ilcaatına ve şartlarına uygun bir dinî izah tarzı ve o asrın meselelerini çözen bir usul sergilemek müceddidin alametidir. Müceddid, açılmış çığırdan giden değil, çığır açan demektir.

Her asırda gelen büyük müceddidler, insanları fitne ve fesattan kurtarmaları ve dinin o asrın ihtiyacına göre ihya edilmesi ve meselelerin halledilmesi gibi vazifeler üstlendikleri için, İsrailoğullarının kendilerine yeni bir kitap ve şeriat verilmeyen peygamberlerinin vazifelerine benzetilmiştir. Çünkü bir peygamber bir şeriatla geldiği zaman, belli aralıklarla insanları uyaracak nebiler gönderilmiştir. Bu nebiler yeni bir din getirmemiş, mevcut olan hak dindeki yanlış anlamaları ve unutulan hükümleri hatırlatmış ve düzeltmişlerdir.

Peygamber Efendimiz (asm)'den sonra da başka bir peygamber gelmeyeceği için, bu vazifeyi deruhte edecek her asırda büyük mücedditler gönderilmiştir.

Her dönemin içtimaî ve siyasî şartları farklılık arz ettiği için, her yüz yılda yeni bir müceddidin gelmesi ve yeni bir tarz ve bakış açısını sunması bir ihtiyaçtır. Lakin iki müceddidin arası o kadar da uzak olmadığı için bir boşluk veya bir ara geçiş döneminin olması söz konusu değildir. Hazret-i Mevlana’nın, İmam-ı Gazalî’nin eserleri halen asrımıza ışık saçıyor.

Müceddidlerin hepsi velayet-i kübra olan sahabe mesleğinde gitmişlerdir. Bu zatlar arasında bir mukayese yapmak doğru olmaz. Müceddidlerin hepsi kıymet ve derece bakımından kendi dönemi ve şartları istikametinde, çok mühim şahsiyetlerdir. Ve birçoğunun mesleği halen devam etmektedir. Bir müceddid geldiği zaman bir öncekini ya da mazide kalmış olanların hepsini bütünü ile siler veya lağveder, düşüncesi doğru değildir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü