"Eğer mescide gidip gelmekte kebaire maruz kalırsa, halvethanesinde bulunması lâzımdır." Günümüzde, namazı cami yerine evde kılmamız daha uygun denebilir mi?
Değerli Kardeşimiz;
Ayette; "zina yapmayın" ifadesi yerine, "zinaya yaklaşmayın" ifadesi geçiyor. Yaklaşmamaktan kastedilen mana; "zinaya düşürecek şart ve vesilelerden uzak durun" demektir. Zira zina öyle bir illettir ki, onun yakınına yaklaşılırsa, insanı anında içine çeker ve iradeyi iptal eder. Bu yüzden, zina haram olduğu gibi, ona götürecek vasıtalar da haram kılınmıştır.
“Zinanın mukaddemesi zina gibidir” sözü, maksada işaret eder. Yani zinaya götürecek bir şeyin içine girersen, zina edilmesi kaçınılmaz hale gelir, demektir. Öyle ise zina ile ona götürecek vasıtalar aynı tehlike içindedir. Belki zinanın günahı ile zinaya götüren vasıtaların günahı aynı değildir; yalnız tehlike noktasında bakmak ile zina arasında bir fark yoktur.
Üstad Hazretleri bu noktaya işaret etmek için, yani bakmak ile zinayı aynı tehlikede göstermek niyeti ile kebair olmayan küçük günahlara kebair demiştir. Mantık ayetin mantığı olduğu için tenkide medar olamaz.
Zina ile zinaya götüren açıklık aynı derecede günah değiller; zira zina yedi büyük günah içinde iken, zinaya götüren açıklığa bakmak seğairdendir, yani küçük günahlar sınıfındandır. Ama yukarıda da izah edildiği üzere; tehlike noktasından aynıdırlar ve Üstad Hazretleri bu noktaya işaret ediyor.
Fıkıh kaynaklarında; "mefsedeti def, menfaati celbden evlâdır" hükmü esastır. Yani ameller konusunda haramı terk etmek, salih amel işlemekten önce gelir. Şayet salih amel işlemek bazı günahlara girmeyi gerektiriyor ise, günahtan korunmak için o salih ameli terk etmek gerekir.
Mesela, Sultan Ahmet Camii'nde cemaat ile namaz kılmak güzeldir. Lakin turistik bir mekân olmasından dolayı birçok günahlara girme ihtimali de vardır. Öyle ise, o günahlara girmemek için evde tek başına namaz kılmak Sultan Ahmet Camii'nde cemaatle namaz kılmaktan daha evla ve daha elzemdir. Bu durumda olanların takvayı esas alarak evde namaz kılmayı cami de cemaatle namaz kılmaya tercih etmesi makuldür.
Üstad Hazretleri bu hakikatten hareketle, bu zamanda amel-i salihin yerini takvanın aldığını ve takva içinde bir çeşit salih amelin olduğunu ifade ederek, insanları takvaya teşvik ediyor. “Zarardan korunmak menfaati elde etmekten önce gelir”, kaidesince, takva bu zamanda salih amelin önüne geçmiş, az bir takva çok salih amelin yerini tutar bir vaziyete gelmiştir.
Ancak camiye gitmede her hangi bir tehlike, günahlara maruz kalma yok ise, elbette ki camiyi ve cemaatle namaz kılmayı tercih etmek gerekir.Yoksa üniversitede okuduğu halde “günaha girerim” mülahazasıyla camiyi ve cemaati terketmek uygun değildir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
