"Evet, muhaddisinin muhakkikininden elhâfız tabir ettikleri..." cümlesini nasıl anlamalıyız? Muhaddisin ile muhaddisinin muhakkik kısmı aynı mıdır, farklı mıdır?

Değerli Kardeşimiz;

Bu tabirler hadis âlimlerinin ilmî kuvvetlerine ve mertebelerine işaret eden tabirlerdir. Nasıl evliyalar içinde ilmî kuvveti olanlara muhakkik ve asfiya veliler deniliyor ise, müçtehit derecesine çıkmış hadis imamlarına da muhakkik muhaddisler deniliyor.

Bazı muhaddislere göre hafız, yüz bin hadisi senetleriyle birlikte hıfzeden, senetleri teşkil eden ravilerin hayat hikâyelerini, hallerini cerh ve tadil açısından her biri hakkında verilmiş hükümleri bilen hadisçidir. Ancak işaret etmek gerekir ki, bu muhaddisin ne kadar hadis bildiğini kestirmek çok zordur. Bu itibarla hafız tabirinin delalet ettiği dereceyi böyle bir rakamla okumaktan çok, hadis ilminde kazandığı yüksek bir mertebe olarak anlamak daha uygun olur.

Hafızlık derecesine yükselmiş âlimlerden birkaçı şunlardır: Abdurrahmân b. Mehdî, Ebu Bekr b. Ebî Şeybe, ed-Dârimî, İbn Abdilberri'l-Kurtubî, İbn Asakir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü