"Fenn-i tehzib-i ruh ve riyazetü’l-kalb ve terbiyetü’l-vicdan ve tedbirü’l-cesed ve tedvirü’l-menzil ve siyasetü’l-medine ve nizâmâtü’l-âlem ve fennü’l-hukuk vesaire..." Devamıyla izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Fenn-i tehzib-i ruh ve riyazetü’l-kalb ve terbiyetü’l-vicdan ve tedbirü’l-cesed ve tedvirü’l-menzil ve siyasetü’l-medine ve nizâmâtü’l-âlem ve fennü’l-hukuk vesaire. Lüzum görülen yerlerde tafsil. Ve lüzûm olmayan veya ezhânın veya zamanın müstaid veya müsaid olmadığı yerlerde birer fezleke ile kavaid-i esasiyeyi vaz ederek, tenmiye ve tefriini ukûlûn meşveret ve istinbatatına havale etmiştir, ki bu fünunun mecmuuna değil, belki ekalline on üç asr-ı terakkiden sonra en medenî yerlerde, en hârika zekâ ile mevsuf olanlar, tâkat-ı beşerin haricinde -bahusus o zamanda- olduğunu tasdikten vicdan-ı münsıfâne seni men edemiyor."(1)

Kur’an, ruhları ıslah edip temizleyen bir fen kitabı.

Kur’an, fani şeylerden kalbi çektirerek, baki olana yönelten ve kalbi inşa eden bir fen.

Kur’an, vicdanları terbiye edip, doğruların berrak bir şekilde hissedilmesini sağlayan bir fen.

Kur’an, insana, bedenini nasıl idare edeceğini ders veren bir fen kitabı.

Kur’an, sahip olduğu şeyleri nasıl çekip çevireceğini öğreten bir fen.

Kur’an, şehirleri, ülkeleri ve dahi alemi idare edecek siyaseti ders veren bir kitap.

Kur’an, insanlığın adaleti nasıl temin edeceğini gösteren bir hukuk kitabı vesaire...

Kur’an hem gereken yerde ayrıntı veren hem gereken yerde özet geçen hem de insanlığı teşvik ve geliştirmek için bazen de temel kuralları belirleyip ayrıntıları insanların ortak aklına ve çabasına sevk eden ve bu yönü ile israf-ı kelam etmeyen mucize bir kitap.

Kur’an’ı incelediğimizde, bu kitab-ı mukaddesin beşerin çaba ve zekası ile yazılmasının imkansız olduğunu görürüz. Bütün insaflı ve temiz vicdanlar bunu itiraf eder diyor. Kur'anın bu sıfatları, İşaratul İ'caz eserinde Şeriat-ı İslamiye olarak geçmektedir.

(1) bk. Şuâât.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü