Kur’an’ın, "kitab-ı kâinatın âyâtının müfessiri" olmasını izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Tefsir; gizli bir manayı aşikâr etmek ve açıklamak demektir. Bu işi yapana “müfessir" denilir.
Üstadımız, Kur’an’ın şu kitab-ı kâinatın bir müfessiri olması meselesini şöyle izah ediyor:
"...Kur’an-ı Hakîm şu kâinattan bahsediyor ki, zat ve sıfat ve esma-i İlahiyeyi bildirsin. Yani bu kitab-ı kâinatın maânîsini anlattırıp, ta Hâlik’ini tanıttırsın. Demek, mevcudata kendileri için değil, belki mûcidleri için bakıyor." (Sözler, On Dokuzuncu Söz.)
"...Kur’an-ı Kerim’in kâinattan yaptığı bahis tebeîdir, kasdî değildir. Yani ligayrihidir, lizatihi değildir. Yani Kur’an-ı Kerim, Cenab-ı Hakk’ın vücud, vahdet ve azametine istidlâl suretiyle kâinattan bahsetmiştir. Yoksa kâinatın bizzat keyfiyetini izah etmek için değildir. Çünkü Kur’an-ı Kerim; coğrafya, kozmoğrafya gibi kasten kâinatın keyfiyetinden mana-yı ismiyle bahseden bir fen, bir kitap değildir. Ancak, kâinat sahifesinde yazılan sanat-ı İlahiyenin nakışları ve yaratılan kudretin mucizeleri ve kozmoğrafyacıları hayrette bırakan nizam ve intizamla, mana-yı harfiyle Sâni ve nizam-ı hakikiye istidlâl keyfiyetini öğretmek için nazil olan bir kitaptır..." (İşaratü'l-İ'caz, Bakara Sûresi, 23-24. Âyet Tefsiri.)
Demek, Kur’an’ın şu kitab-ı kebirin müfessiri olması şu manalara gelmektedir:
· Kur’an, şu âlemde tecelli eden ilahî isimlerden ve sıfatlardan bahseder ve her mahlukun esmâ-i hüsnâya ve sıfat-ı ulyaya nasıl ayinedarlık yaptığını beyan eder.
· Kur’an, mahlukların Allah’ın varlığına ve birliğine olan şehadetlerini izah eder.
· Kur’an, mahlukların yaptıkları ibadet ve tesbihi izhar eder.
· Kur’an, şu âlemdeki mahlukların manasını bizlere öğretir.
· Kur’an, mahlukların lisanıhâl ile söylediklerini bizlere lisanıkal ile ders verir.
· Kur’an, mahlukların diğer iman hakikatlerine nasıl şehadet ettiklerini beyan eder...
İşte Kur’an, bu ve benzeri cihetlerle kâinatın ve içindeki mahlukatın manasını bizlere ders vermekle kâinatın bir müfessiri olmaktadır.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü