"Gözlerimizi açtık, dünya içine saldık. Hatırına gelir mi evvelki gelişimiz? Garip, yetim olmuştuk..." Burayı "evvelki geliş" ile birlikte izah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Sorulan cümle Lemeat'ta Üstad'ımızın mağdub ve dâllin yolları ile nimetlendirilenlerin yollarının hayalî bir tarzda yaptığı; ancak içerisinde hakikatlerin gizlendiği bir mukayesedir.
Yani mükevvenata ve hususan insanların yokluğun karanlıklarından vücut sahasına gelip, buradan da ebedü’l-âbad’da hayatlarını, karşılaştıkları hadiseleri ve nereden gelip nereye gidecekleri ile alakalı; iman ve küfrün bakış açılarının mukayesesidir.
Üstad'ımız Lemeat'ta geçen bu bölümde önce kâinatı sahipsiz ve sanisiz kabul eden ve bütün hadisata bu gözlükle bakan mağdub ve dallin yani küfür ve sapkın ehlinin düşüncelerini, telakkilerini, fikirlerini, karşılaşacakları vahşet ve dehşeti, bu vahşet ve dehşetin onların kalb ve ruhlarında yapacağı ve yaptığı tahribatı değişik veçhelerden âdeta insanı yaşatır gibi hayalen gezdirmesidir.
Sualdeki “evvelki geliş” tabiri; itikadsız ve imansız bir nazarla âleme bakmak ve ondan alınacak dehşeti ve vahşeti tadat etme tahayyülüdür.
Aynı yollardan aynı hadisatı ve kâinatı iman gözüyle ve şeriat gözlüğüyle âbidane bakmanın; o insana vereceği keyif, huzur, saadet ve itminan ve emniyeti yine kâinatı ve âlemi hayalen gezdirerek anlatmasıdır. Bu ikinci gezişte; insanın hem yokluktan varlık âlemine ve hem de varlık âleminde karşılaşacağı hadisatı değerlendirmesi, ayrıca istikbal ve gelecek açısından da nelerle karşılaşacağı ve bütün bu yüzleşmeler içerisinde iman nuru ve hakikat gözlüğü insana nasıl bir huzur ve saadet verdiğini yeni gelişle mukayese etmesidir.
Müslüman’ın nazarında dünyaya gelmek askere alınmak, ölüm ise dünya kışlasından terhis edilmektir. Müslüman’ın dünyaya ibadet ve kulluk için gelmesi ve daha sonra kulluğunun neticesi olan cennete ölüm tezkeresi ile gitmesi de güzeldir. Kâfirler ve münkirler meseleye böyle bakmadığı için, gelmek de gitmek de onların nazarında azap ve elemdir. Onlar terhisatı yani ölümü hiçlik ve yokluk zannettikleri için devamlı elem çekiyorlar.
İman ve küfür muvazeneleri risalelerin değişik yerlerinde anlatılmıştır.
Burada şiirvari bir tarzda Lemeat'ta (Sözler, Lemeat, Hakiki bütün elem dalalette, bütün lezzet imandadır.) sıkıştırılmış bir hakikatler muvazenesi olarak nazara verilmiştir.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü