"Hayat-ı şahsiye ve hayat-ı içtimaiye düsturlarının hükmü altında bir sikke-i tevhid ve zâhirî karışıklıklar altında gizli, muntazam bir hâtem-i vahdet..." İzah eder misiniz?

Cevap

Değerli Kardeşimiz;

"Hattâ her bir nevi -meselâ, nev-i beşer- dahi bir ağaçtır. Kökü ve çekirdeği mazide ve semereleri, neticeleri müstakbelde olarak hayat-ı cinsiye ve bekà-yı nev’î içinde gayet muntazam kanunların bulunması gibi, hâlihazır vaziyeti dahi, hayat-ı şahsiye ve hayat-ı içtimaiye düsturlarının hükmü altında bir sikke-i tevhid ve zâhirî karışıklıklar altında gizli, muntazam bir hâtem-i vahdet ve müşevveş ahvâl-i beşeriye altında mukadderat-ı hayatiye denilen kaza ve kaderin düsturlarının hükmü altında bir mühr-ü vahdâniyet taşıyor."

İnsanların içtimaî hayatlarında zahiren bir keşmekeş görünüyor. Sanki bu insanlar başıboş ve sahipsiz. Ama iman ve vahdet nazarı ile bakıldığında ise her bir insan kaderin ince ve intizamlı programı dâhilinde hareket ettiği gibi, içtimaî hayatları da aynı şekilde kaderin planı dairesinde devam ediyor.

Nasıl ki, her insanın hususî ahvali ve şahsî hayatı gibi, içtimaî hayatı da Allah’ın birlik mührü ile mühürlenmiştir.

Mesela, Çin ve Hindistan gibi nüfusu çok kalabalık ülkelere bakıldığında, insanların plansız ve programsız hareket ettikleri, sel gibi aktıkları zannediliyor. Ama iyi incelediğinde, Allah’ın ulûhiyet ve rububiyet kanunlarının orada da mükemmel bir şekilde tecelli ettiği görülür.

Bugün sosyoloji ve nüfus ilmi, bu karmaşık ve intizamsız gibi duran kalabalıkların intizam ve ahenginden doğmuştur. İnsanların içtimaî hayatlarında tesadüf ve keşmekeş hâkim olsa idi, sosyoloji gibi ilim dalları olmazdı.

Bir ağaçta Allah’ın varlığı ve birliği nasıl parlıyor ise, koca bir ormanda da aynı şekilde belki daha şaşaalı olarak parlıyor. İnsan nasıl Allah’ın varlık ve birliğine ayna ise, bütün insanlık da aynı şekilde aynadır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü

Okunma sayısı : 4.196
Sayfayı Word veya Pdf indir
Bu içeriği faydalı buldunuz mu?

BENZER SORULAR

Yükleniyor...