"Hem bu kâinatı çeviren isimler ve fiiller bir iken, herbiri kâinatı veya ekserisini ihata eder. Yani, içinde işleyen hikmeti bir ve inayeti bir ve tanzimatı bir ve iaşesi bir ve muhtaçlarının imdatlarına koşan rahmet bir..."İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Kâinatın her tarafını istila eden hakikatler vardır. Bu hakikatlerin bir olması ve her tarafı istila etmesi, ustalarının da bir olmasını ve her tarafa hâkim olduğunu gerektirir.

Âlemin ısıtılma ve aydınlatılması bir kanundur. Güneşte hidrojen helyuma dönüşerek ısı yayılıyor ve her taraf aydınlanıyor. Bu kanun nerede varsa, kanun koyanın hükmü de oradadır, onun varlığını ve birliğini gösteriyor.

Rızıklandırma ayrı bir kanundur; kâinatın her tarafında aynıdır. Yerküresi;

“Ayrı ayrı erzak isteyen taifeleri içine alan ve seyahatiyle mevsimlere uğrayıp, baharı bir büyük vagon gibi, binler ayrı ayrı taamlarla doldurarak, kışta erzakı tükenen biçare zîhayatlara getiren” bir “sefine-i Sübhâniye..” (22. Söz)

Bu gemide muhteşem bir sofra serilmiş... Bugünkü rakamlarla üç milyon tür hayvanın her birinin mide yapılarına ve damak zevklerine uygun binlerce çeşit rızık yaratılmış...

Dünyamızın büyüklüğü, yapısı, eğimi, hem kendi hem de güneş etrafındaki dönüşleri hep hikmetli... Üzerinde serilen sofralar için bunların hepsi gerekli...

Bu “hikmet-i âmme” içinde bir “inâyet-i tamme” görülüyor. Misafir taifelerin hiçbirinin bu sofralarda hiçbir hisseleri yok... Tamamı Allah’ın inayetiyle yaratılmış ve serilmişler...

Bu karşılıksız ve sebepsiz ihsan ve inayetin kaynağı ise, Allah’ın her şeyi kuşatan ve tasarrufuna alan geniş rahmeti, “rahmet-i vâsia”sı...

Bu hikmet, inayet ve rahmet tablosu “parlak bir hâtem-i tevhid”dir. Bu sofraların Hâlık’ını ve bu misafirlerin sahibini tanıtan ve birliğini gösteren çok parlak bir mühürdür.

Sofra tek bir sofra, o sofrayı etrafında döndüren güneş bir tek lamba, bütün canlıların teneffüsünü temin eden hava unsuru bir tek hizmetçi ve bahar bu arz küresinin erzak depolamak üzere uğradığı bir tek liman... Bunların hiçbiri şirketi kabul etmez...

O halde, bu sofraların sahibi, güneşin de, yerküresinin de, mevsimlerin de Rabbi olan Allah’tır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü