"Hem felsefe esbaba tesir verip tabiat eline icat verir." Esbaba ve tabiata icat veren felsefe ayrı bir grup mudur?

Değerli Kardeşimiz;

Otuz İkinci Söz’de şöyle bir cümle geçer:

"Bütün tabiatperest, esbabperest ve müşrik gibi umum envâ-ı ehl-i şirkin ve küfrün ve dalaletin tevehhüm ettikleri şeriklerin namına bir şahıs farz ediyoruz ki, o şahs-ı farazi, mevcudat-ı âlemden bir şeye rab olmak istiyor ve hakiki malik olmak dava etmektedir." (Sözler, Otuzu İkinci Söz, Birinci Mevkıf)

Burada Üstad Hazretleri, tabiatperestleri ve esbabperestleri şirk ehlinin birer nevi olarak görüyor.

Meyvenin ağaçtan tabii olarak, kendi kendine çıktığına inanan da meyveyi ağacın yaptığını söyleyen de şirk üzeredirler. Ancak bunlar farklı şirk nevileri olmakla birlikte, bir felsefeci; hem ateist hem tabiatperest hem de esbabperest olabilir. Bunlar ayrı birer ekol gibi değildirler.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü