"İkinci bir baharda, onlara göre bir muhasebe içinde, sahife-i amellerini neşredip, kemal-i intizam ve hikmetle koca diğer bir bahar..." Ağaçların ve nebatatın muhasebesi ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

"Görmüyor musun ki, koca baharın hep çiçekli, meyveli bütün mevcudatı ve bunların kendilerine göre bütün sahâif-i a'mâli ve teşkilâtının kanunları ve suretlerinin timsalleri, mahdut bir miktar tohumcuklar içlerinde yazarak muhafaza ediliyor. İkinci bir baharda, onlara göre bir muhasebe içinde, sahife-i amellerini neşredip, kemal-i intizam ve hikmetle koca diğer bir bahar âlemini meydana getirmekle, hafîziyetin ne derece kuvvetli ihata ile cereyan ettiğini gösteriyor..." (Sözler, Onuncu Söz, Yedinci Hakikat.)

Bir incir çekirdeğini düşünelim. Bu çekirdek ekildikten sonra büyüyüp ağaç oluyor. Çekirdeğin içindeki bütün program ve mukadderat ağaç olmak ile hayata geçmiş oluyor. Sonra ağacın meyvesindeki yeni bir çekirdek o ağacın eski program ve hayat hülasasını içinde topluyor. Bir sonraki bahar mevsiminde o çekirdek misli olan sâbık çekirdeğin bir cihetle hem nesli hem de amel defteri mahiyetinde oluyor.

İkinci çekirdeğin ikinci baharda açması, bizzat kendi muhasebesini ve amel defterini ibraz anlamındadır. Ayrıca o çekirdeğin açılması, bir cihetle onun aslı olan tüm ağaçların ve çekirdeklerin amel defterlerinin açılmış bir numunesi gibi de anlaşılabilir.

Beynimizde tırnak kadar yer kaplayan hâfızamız da, âhirette hesaba çekilmemiz için bütün amellerimizi kaydetmektedir.

Her bahar bir önceki baharın hem nesli hem misli hem de hesap fezlekesi gibidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü