İnsan, Cenab-ı Hakk'ın bütün esma-i hüsnasına, isimlerinin tecellilerine muhatap mıdır?

Değerli Kardeşimiz;

İnsan, mahiyet ve fıtrat olarak iki yönü ve iki yüzü olan bir varlıktır. Bir yüzü maddi ve cismanidir, şu şahit olduğumuz maddi aleme bakar. Diğer yüzü ise ruhani ve manevidir, gaybi alemlere bakar. İnsan nasıl dili ile maddi yiyecek ve içecekleri tadar ve tartarsa, aynı şekilde vicdanı ile de gaybi alemlerden haber verir, oralara ait meseleleri vicdan terazisi ile hisseder.

Ceset, bu maddi alemin nasıl bir özeti ve küçük bir modeli ise, insandaki ruh da gaybi ve ahiret alemlerinin bir özeti, bir küçük modelidir. Ceset ve cesetteki hasseler, bu maddi alemde ne var ne yok hepsini bir nevi kuşatıyor ise, ruh da aynı şekilde manevi alemleri kuşatıyor. Maddi alemde tecelli eden, isim ve sıfatları tartıp tanıyan; bu ceset ve cesetteki duygulardır.

Manevi alemlerde, yani alem-i ahirette tecelli eden isim ve sıfatları tartıp tanıyan da; insandaki ruh ve maneviyat cephesidir.

Allah’ın mülkünden olan maddi ve manevi alemlerde tecelli eden bütün isim ve sıfatlar, aynı şekilde mülkünün özeti ve küçük bir modeli olan insanda da tecelli eder. İnsan her iki alemde görünen isimleri ve sıfatları üzerinde cem eden yegane varlıktır.

Nasıl Allah’ın isimleri içinde İsm-i Azam var ise, isimlerin tecelli ettiği mazharlar içinde Mazhar-ı Azam da vardır ki; bu insandır. İnsan adeta ceset ve ruhu sayesinde, bütün alemlerin özü ve özeti gibidir. Bütün varlık aleminde azametli ve şaşalı olarak tecelli eden isimler, insanda da cüzi ve okunaklı olarak tecelli etmiştir.

Özet olarak; Allah’ın bütün isim ve sıfatlarına külli bir şekilde sadece insan muhataptır. Meleklerde nefis ve cismanilik olmadığı için, Allah’ın birçok ismine mazhar ve muhatap olamıyorlar. Ama insanda hem maddi hem manevi cephe beraber bulunmasından dolayı, Allah’ın her bir ismine mazhar ve muhataptır. Bu sebeple insan; fıtrat ve mahiyet bakımından, Allah’ın bütün isim ve sıfatlarına mazhar ve muhatab-ı azamadır.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü