"İnsanın Cenâb-ı Hak'tan hiçbir hakkı talep etmeye hakkı yoktur. Bilâkis, daima ona şükretmeye medyundur. Çünkü mülk onundur, insan onun memlûküdür." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"İ’lem eyyühe’l-aziz! İnsanın Cenâb-ı Haktan hiçbir hakkı talep etmeye hakkı yoktur. Bilâkis, daima Ona şükretmeye medyundur. Çünkü, mülk Onundur, insan Onun memlûküdür."(1)

Bu ders, Yirmi Dördüncü Mektub’un çekirdeği hükmündedir. Oradan da kısa bir bölüm alarak izah etmeye gayret edelim:

“Ey insan-ı müştekî! Sen mâdum kalmadın, vücut nimetini giydin, hayatı tattın, câmid kalmadın, hayvan olmadın, İslâmiyet nimetini buldun, dalâlette kalmadın, sıhhat ve selâmet nimetini gördün, vehâkezâ..."

"Ey nankör! Daha sen nerede hak kazanıyorsun ki, Cenâb-ı Hakkın sana verdiği mahz-ı nimet olan vücut mertebelerine mukàbil şükretmeyerek, imkânât ve ademiyat nev’inde ve senin eline geçmediği ve sen lâyık olmadığın yüksek nimetlerin sana verilmediğinden, bâtıl bir hırsla Cenâb-ı Haktan şekvâ ediyorsun ve küfrân-ı nimet ediyorsun?”(2)

Allah insanı yoktan var edip sayısız nimetler ile donattığı için, insanın Allah’tan başkaca bir şey talep etmeye ne hakkı ne de yüzü vardır. İnsana düşen, verilen bu sayısız nimetlere teşekkür etmektir. Yani verilmiş nimetlere şükrünü eda etmeden, hakkı imiş gibi yeni şeyler talep etmesi terbiyesizlik ve nankörlüktür.

İnsan, değil bütün nimetlere şükretmek, iki göze bile şükretmekten acizken, Allah’a karşı hak dava etmesi tam bir cehalet tam bir safsatadır.

Allah insanı, bir hak edişten dolayı yoktan var etmiş de değildir. Yani insanı meccanen, tamamen kerem ve inayeti ile varlık sahasına çıkarmıştır. Bu durumda insanın Cenab-ı Hakk'a karşı hiçbir hakkı talep etme hakkı yoktur...

Dipnotlar:

(1) bk. Mesnevi-i Nuriye, Onuncu Risale.
(2) bk. Mektubat, Yirmi Dördüncü Mektup, Birinci Makam.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü