Neden bir palaska veya düğmeye malik olmak için, onları yapan bütün fabrikalara malik olmak lazımdır?

Değerli Kardeşimiz;

Çünkü o palaska ve o düğme o fabrikalardan başka bir yerde üretilmiyor. Dolayısı ile "O palaska ve düğme benimdir." diyebilmen için o fabrikalar da senin olması gerekiyor.

"Meselâ, nasıl mîrîye mahsus tek bir palaska veyahut bir tek düğmeye mâlik olmak için, onları yapan bütün fabrikalara mâlik olmak lâzımdır ki, onlara hakikî mâlik olsun. Yoksa, o boşboğaz başıbozuktan, 'Mîrî malıdır' diye elinden alınıp tecziye edilir." (Sözler, 22. Söz, Birinci Makam, Sekizinci Burhan)

Bu bir temsil, bu temsili gerçek hayat üzerinden izah etmeye çalışalım. Mesela, palaska arı olsun düğme de pire olsun. Arıya ve pireye sahip olabilmek için yani "Bu iki küçük canlıyı ben yarattım." diyebilmen için bütün kâinat fabrikasına sahip olman gerekiyor. Zira bu iki canlı kâinat fabrikasından süzülüp geliyor, kâinatın tezgâhlarından toplanıp icat ediliyor.

Mesela, Güneş'in ısı ve ışığı olmadan arı ve pire olmaz ve yaşayamaz. Bu varlığın canlılık kazanabilmesi için Güneşi tedbir ve tedvir etmen gerekiyor. Güneşe sahip olmadan arıya sahip olamazsın. Bulutlara, toprağa, suya hükmetmeden bu canlılar benim eserim benim sanatım diyemezsin.

Demek küçük bir arı veya küçük bir pireyi kim icat edip yarattı ise, bütün kâinatı da elinde tutup sevk ve idare eden de odur. Güneş başkasının, arı veya pire başkanın olmaz ve olamaz. Tarla kimin ise tarlada yetişen mahsul de onundur, deniz kiminse içindekiler de onundur.

İlave bilgi için tıklayınız:

- "Hayat, cilve-i tevhiddendir, müntehası da vahdet kesbediyor." cümlesini açıklar mısınız?

- "Sırr-ı Tevhid" ve "Sırr-ı Vahdet" ne demektir?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü