İsm-i azam ne demektir? Evliyaya göre farklı olması ne demek? İsm-i azam kâinatta nasıl tecelli ediyor?

Değerli Kardeşimiz;

A'zam ; “en büyük, en yüce, en azim” demektir. Buna göre, ism-i â'zam, “ilâhî isimler arasında bütün isimleri ihtiva eden en muhit isim” demek olur.

İsm-i azam, bütün esmâ-i hüsnayı ihtiva etmektedir ve gizlidir. Hangi ismin ism-i â'zam olduğu kesinlikle bilinmemektedir. Bu ismin gizli bırakılmasının hikmeti, bütün isimlerin, ism-i â'zam olabileceği ihtimaliyle zikredilmelerini teşviktir.

İnsan kalbinin bütün isimlerin tecelligâhı olması cihetiyle böyle bir tecelli onun kalbinde aranmalıdır. Kaldı ki, bu dünyada tecelli etmeyip ahirette tecelli edecek isimler de vardır; “Malikiyevmiddin" ismi bunlardan birisidir.

İsm-i azam, bütün isimleri de içine aldığından, bu âlemde ona bir tecelligâh aramak kanaatimizce doğru değildir. Üstadımız "hayr-i azamın ism-i azamın tecellisiyle vücut bulacağını" ifade etmektedir...

Esmada bir ism-i azam bulunduğu gibi, her ismin de tecelli yönünden “azamî bir mertebesi” bulunmaktadır. Mesela; bir zerrenin yaratılışındaki Hâlık isminin tecellisi ile bütün âlemin yaratılışındaki Hâlık isminin tecellisi arasındaki fark, işte bu mertebe farkıdır ki, bunlardan ikincisi azamî mertebede bir tecelliyi ifade etmektedir.

Bir veli hangi ismin yahut isimlerin azami tecellisine mazhar olmuş ise, onu ism-i azam görebilir. İsm-i azam hakkındaki farklı görüşler buradan kaynaklanıyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü