"İzzet-i ilmiye" ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

İzzet-i ilmiye; ilmin haysiyeti, onuru, değeri, şerefi ve saygınlığı manalarına geliyor.

Meselâ; bir âlimin devlet kapısında el pençe bir vaziyet alması ilmin haysiyeti ile bağdaşmaz. Bu yüzden İslam âlimleri tarih boyunca padişahların ve yöneticilerin ayağına gitmedikleri gibi, hakikati yüzlerine çarpmaktan da imtina etmemişlerdir.

Yine İslam âlimleri ilmi geçimliğe alet etmezler. Yani ilmi geçim sağlamak için bir vasıta olarak kullanmazlar. Üstadımız'ın hediye ve zekât kabul etmemesi de bu yüzdendir.

İslam âlimleri ilimlerini makam, şan, şöhret gibi şeyleri elde etmekte asla ve kata bir basamak bir vasıta olarak kullanmazlar. Hatta şandan ve şöhretten yılandan, çıyandan kaçar gibi kaçarlar.

İslam âlimleri ilimlerini, ilmi olmayanlar üzerinde, bir baskı, saygı adı altında bir tahakküm ve bir faziletfürüşluk vesilesi olarak da kullanmazlar. Mesela, avam insanlara el etek öptürmek, şahsi işlerini gördürmek, onların gücünden faydalanıp siyasi çıkarlar edinmek vs. bütün bunlar ilmin izzeti ile bağdaşmaz.

Âlimin kılık kıyafeti, davranışları, oturması kalkması, insani ve sosyal ilişkileri de ilmin izzetine uygun olması gerekir. Meselâ; ayağında kısa şort, ağzında sakız, oturuşu serbest olan bir âlim tahayyül edemeyiz. Bu gibi şeyler ilmin izzeti ile bağdaşmadığı gibi, sünnete de uygun değildir.

İlmin izzetini korumanın zamanı ve mekânı olmaz, bu kaideler her dönem ve her mekân için geçerlidir. Bu değerler toplumlar için de geçerlidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü