"Kur’ân’ın her bir tarafında intişar eden makasıd-ı esasiye ve anasır-ı asliye dörttür. Onlar da ispat-ı Sâni-i Vahid ve nübüvvet ve..." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
"Hem de tahakkuk etmiş: Kur’ân’ın her bir tarafında intişar eden makasıd-ı esasiye ve anasır-ı asliye dörttür. Onlar da ispat-ı Sâni-i Vâhid ve nübüvvet ve haşr-i cismanî ve adalettir. Yani, hikmet tarafından kâinata irad olunan suallere şöyle:
'Ey kâinat, nereden ve kimin emriyle geliyorsunuz? Sultanınız kimdir? Delil ve hatibiniz kimdir? Ne edeceksiniz? Ve nereye gideceksiniz?'
kat’î cevap verecek, yalnız Kur’ân’dır. Öyleyse, Kur’ân’da makasıddan başka olan kâinat bahsi istitradîdir. Ta sanatın intizamıyla Sâni-i Zülcelâle istidlal yolu gösterilsin." (Muhakemat, Birinci Makale, Birinci Mukaddeme)
Kur’an kâinattan bahsederken sadece Allah’ın varlığına ve birliğine işaret eden yönlerinden bahseder. Bir fen ilmi gibi kâinattan detaylı ve bilimsel bir şekilde bahsetmez.
Mesela, Güneş'ten bahsederken lamba ve soba şeklinde bahseder. Ta insanlar Güneş'in bu yönlerine bakıp hem İlahi varlığa işareti görsün, hem de şükre vesile olsun. Fen bilimleri gibi Güneş'in kimyevi özelliklerinden bahsetmez. Bahsetmiş olsaydı insanların büyük bir kısmı bundan bir şey anlamyacak sadece üç beş bilim insanı bundan müstefid olacaktı. Oysa Kur’an insanlığın geneline hitap eder.
Kur’an dört temel konu üzerinde durur ve delilleri de bu konular üzerine bina eder. Bu dört konu ise Allah’ın varlığının ve birliğinin ispat edilmesi, nübüvvet, öldükten sonra diriliş ve adalettir. Bunun dışında Kur’an kâinata ikincil bir nazarla bakar ve bu dört konu ile ilgili yönleri ile ilgilenir.
Kur’an insanlığın en önemli sorularına cevap verir ve onunla ilgilenir. Yani Kur’an “Ey kâinat, nereden ve kimin emriyle geliyorsunuz? Sultanınız kimdir? Delil ve hatibiniz kimdir? Ne edeceksiniz? Ve nereye gideceksiniz?” gibi sorulara cevap verir.
İlave bilgi için tıklayınız:
- "Kur’ân’daki anâsır-ı esasiye ve Kur’ân’ın takip ettiği maksatlar..." Devamıyla özetler misiniz?
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
