"Merkepleri ağaçlara, nebatlara, dağlara benzerler." cümlesini ve geçtiği yeri izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"İşte, bak: Gaipten acip bir kafile ^(HAŞİYE) çıkıp geliyor. Merkepleri ağaçlara, nebatlara, dağlara benzerler. Başlarında birer tabla-i erzak taşıyorlar. İşte, bak, bu tarafta bekleyen muhtelif hayvanatın erzaklarını getiriyorlar."

"HAŞİYE: Umum hayvanatın erzakını taşıyan nebatat ve eşcar kafileleridir."(1)

Merkep, binek, binilen hayvan demektir. Otlar, ağaçlar, hasılı bütün bitkiler hayvanların rızkını gaipten alıp hayvanlara taşıyan bir vasıta, bir vesile, bir merkeb, bir nakliye treni gibidirler. Hayvanat toprağın içinde dağınık ve gaip olan gıdaları yani kendilerine lazım olan mineral ve vitaminleri kendi başlarına alamazlar. Bunun için bir vesile bir vasıta gerekiyor ki, bitkiler bu noktadan vesile oluyorlar.

Ağaç, köklerini toprağa salıp o mineralleri ve vitaminleri toplayarak yavrusu hükmünde olan yapraklarına ve meyvelerine taşıyor; insanlar ve hayvanlar da o meyveleri ve yaprakları yiyerek rızıklanıyorlar.

Merkep ifadesi, bitkilerin bu vesile ve vasıta olma haline bir kinayedir.

1) bk. Sözler, Yirmi İkinci Söz, Birinci Makam.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü