"مِنَ الثَّمَرَاتِ’deki مِنْ beyan ile karışık ibtidayı ifade eder. Bu itibarla اَخْرَجَ’ye mef’ul olamaz, ancak sâmi’in fehmine göre tayin edilen mef’ul-ü mukadderdir." Ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

مِنَ الثَّمَرَاتِ ’deki مِنْ beyan ile karışık ibtidayı ifade eder. Bu itibarla اَخْرَجَ ’ye mef’ul olamaz, ancak sâmi’in fehmine göre tayin edilen mef’ul-ü mukadderdir. مِنَ الثَّمَرَاتِ ise, o mef’ule beyandır."(1)

Mef’ul: Fâilin fiilinin te'sir ettiği şey. "Nuri kitabı okudu" cümlesinde, kitap mef'uldür.

“Meyvelerden” ifadesi "çıkarmak" fiiline mef’ul olamaz, yani çıkarmak ifadesi mukadder bir fiil olup, umumidir, sadece meyvelere münhasır olamaz.

“Meyvelerden” ifadesi “çıkardık” ifadesine sadece işitenin aklına bir kapı açıyor ve rehberlik vazifesini görüyor. Yoksa ifadeyi daraltmak olur.

فَاَخْرَجَ بِهِ (اَنْوَاعًا) مِنَ الثَّمَرَاتِ “O suyla çeşit çeşit meyvelerden (rızık) çıkardı.” (Bakara Sûresi, 2/22)

İşte Allah’ın takdir ettiği mana bu ayette ifade ediliyor. Yani Allah bir su ile akla hayale gelmeyen rızıkları çıkarıyor, demektir.

(1) bk. İşarat-ül İ'caz, Bakara suresi, 21 ve 22. Ayet Tefsiri.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü