Nefis, sadece levvame, mutmainne ve diğer makamlara öldürülerek mi çıkıyor? Nefsini öldürmeden terbiye edenler de levvame, mutmainne ve diğer makamlara çıkabiliyorlar mı?
Değerli Kardeşimiz;
Nefsi öldürmek ile onu tezkiye etmek farklıdır. Nefsi öldürmek, tasavvuf mesleğinin tarzı iken nefsi tezkiye ve ıslah yolu ile terakki etmek sahabe mesleğinin tarzıdır. Risale-i Nurların tarzı da sahabeler de olduğu gibi tezkiye ve ıslah tarzıdır.
Nefsi öldürmek, terakki hareketini ya bitirmek ya da hız kestirmektir, ama tezkiye ve ıslah tarzında terakki süreklidir. Bu yüzden tezkiye ve ıslah tarzı, öldürme tarzından daha yüksek bir makamdır. Tezkiye ve ıslah tarzında nefis terakkiye bir yoldaş iken, tasavvuf tarzında ise, öldürülmesi gereken bir düşman telakki edilir.
Nefsin mertebe ve makamlarını her meslek kendi ıstılahınca tarif etmiş, ama mana ve esas olarak makam ve terakki hepsinde aynıdır. Yani tasavvuf ıstılahında nefs-i kâmile ne ise, sahabe mesleğindeki tezkiye de odur. Lakin aralarında fazilet ve üstünlük noktaları vardır. Sahabenin tezkiye makamı tasavvufun kâmile makamından daha üstün ve daha faziletlidir.
Sahabe mesleğinde tezkiye makamına ulaşmak kısa ve kolay iken, tasavvuf mesleğinde kâmile makamına ulaşmak uzun ve zorlu bir yoldur. Bir sahabe bir dakikalık Nazar-ı Nebevî ile velayetin zirvesine çıkarken, bir veli velayet makamına kırk yılda ancak çıkabiliyor.
Son olarak Üstad Hazretlerinin şu değerlendirmesini takdim edelim:
"Sahâbelerin kurbiyet-i İlahiye noktasındaki makamlarına velâyet ayağıyla yetişilmez. Çünkü Cenâb-ı Hak bize akrebdir ve her şeyden daha ziyade yakındır; biz ise ondan nihayetsiz uzağız."
"Onun kurbiyetini kazanmak iki suretle olur: Birisi: Akrebiyetin inkişafıyladır ki, nübüvvetteki kurbiyet ona bakar ve nübüvvet veraseti ve sohbeti cihetiyle sahabeler o sırra mazhardırlar."
"İkinci suret: Bu'diyetimiz noktasında kat-ı merâtip edip bir derece kurbiyete müşerref olmaktır ki, ekser seyrü sülûk-u velâyet ona göre ve seyr-i enfüsî ve seyr-i âfâkî bu suretle cereyan ediyor."
"İşte, birinci suret sırf vehbîdir, kisbî değil. İncizabdır, cezb-i Rahmânîdir ve mahbubiyettir. Yol kısadır, fakat çok metin ve çok yüksektir ve çok hâlistir ve gölgesizdir. Diğeri kisbîdir, uzundur, gölgelidir. Acaip harikaları çok ise de kıymetçe, kurbiyetçe evvelkisine yetişemez."(1)
1) bk. Sözler, Yirmi Yedinci Söz'ün Zeyli.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü