Birinci Mani
İçerikler
"Bütün sû'-i istimalât ve zararlarıyla beraber, hârika bir kuvvet, bir menfaat elde ediyorlar. Halbuki iştirak-i emvalin çok zararlarıyla beraber, iştirakle mahiyeti değişmez..." Bu misali açar mısınız, zarar ya da suistimali nedir?
"Hem kalben arzu edip muntazır kalmakla, lisan-ı hal ile dahi istenilmez. Belki ummadığı bir halde verilir. Yoksa ihlâsı zedelenir." Devletten maaş alan bir imam olarak, burayı nasıl anlamalıyız?
"Her ne ise, bu hamur çok su götürür. Kısa kesip, yalnız, hakikî kardeşlerimin içinde sırr-ı ihlâsı ve samimî ittifakı kuvvetleştirecek iki misal söyleyeceğim." İki misal arasındaki fark nedir, tek örnek yeterli olmaz mıydı?
"İşte bu maddî menfaati arzu edip muntazır kalmak, sonra nefs-i emmâre, hodgâmlık cihetiyle, o menfaati başkasına kaptırmamak için, hakikî bir kardeşine ve o hususî hizmette arkadaşına karşı bir rekabet damarı uyandırır. İhlâsı zedelenir,.." İzahı?
"Maddi menfaati kalben arzu edip muntazır kalmak,.." ifadesini açar mısınız?
"Menfaat-i maddiye cihetinden gelen rekabet, yavaş yavaş ihlâsı kırar. Hem netice-i hizmeti de zedeler. Hem o maddî menfaati de kaçırır..." cümlelerini izah eder misiniz?
"Vazife istenilmez, belki verilir." kaidesi hakkında Üstad ne diyor?
İhlası kıran maniler; "menfaat-i maddiye", "hubb-u cah" olarak belirtilmiş. Siyaset de ihlası kıran önemli bir mani olmasına rağmen neden burada zikredilmemiş olabilir?
"Ve vüs'at-i rahmet ve kerem-i İlâhînin muktezasıdır." ifadesinden maksat nedir?
" O iştirak edenlerin herbirinin bir duvarda büyük bir âyinesi varsa, her birinin noksansız, parçalanmadan, birer lâmba, oda ile beraber âyinesine girer." Buradaki "oda ile beraber" ifadesi niçin kullanılmış olabilir?
"Emval-i uhreviyede sırr-ı ihlas ile iştirak ve sırr-ı uhuvvet ile tesanüd ve sırr-ı ittihad ile teşrik-ül mesaî..." İzah eder misiniz, burada "sır" tabirinin kullanmasının hikmeti ne olabilir?
"İşte, ey kardeşlerim! Sizleri inşaallah menfaat-i maddiye rekabete sevk etmeyecek. Fakat menfaat-i uhreviye noktasında bir kısım ehl-i tarikat aldandıkları gibi, sizin de aldanmanız mümkündür." ifadelerini izah eder misiniz?
"İştirak-i emvâlin, çok zararlarıyla beraber, iştirakle mahiyeti değişmez. Her birisi umuma gerçi bir cihette ve nezarette mâlik hükmündedir; fakat istifade edemez." cümlelerinin izahını yapar mısınız?
"Sonra, o teşrik-i mesâi ve taksim-i a’mâl düsturuyla olan san’atın semeresini taksim etmişler." Taksim-i a’mal ile mesailerin tanzimi arasındaki ilişkiyi izah eder misiniz?
"Madem umur-u dünyeviyede, kesif maddelerde böyle ittihad, ittifak ile neticeler, böyle azîm yekûn faydalar verir... Bu azîm kâr, rekabetle ve ihlâssızlıkla kaçırılmaz!" cümlelerini izah eder misiniz?
