Üstad'ın desteklemiş olduğu cumhuriyet sistemi içerisinde şeri kanunlar olmalı mıydı, şeri kanunların uygulanması şartıyla mı cumhuriyete taraftarlık gösterilmiştir? İslamî kanunlar olmasa da böyle bir cumhuriyete Bediüzzaman taraftar mıdır?
Değerli Kardeşimiz;
Üstadımız'ın cumhuriyet anlayışı, "Dindar cumhuriyet " anlayışıdır. Yani meşru ve dine dayalı olan bir cumhuriyet anlayışını taşıyordu. Her ne kadar ilk kurulan cumhuriyet buna müsait idiyse de daha sonra "Laik cumhuriyet" tabiri ve anlayışı kabul edilmiştir. Ama özellikle Üstadımız'ın cumhuriyet anlayışından amacı, meşverete dayalı ve dine taraftar bir cumhuriyet anlayışıdır. Zaten meşverete ve halkın fikrine bağlı olarak çalışan bir cumhuriyet, Kur'ana uygun çalışmaya doğru daima adımlar atacaktır.
"Orada benden sordular ki: 'Cumhuriyet hakkında fikrin nedir?'”
"Ben de dedim: 'Yaşlı mahkeme reisinden başka daha siz dünyaya gelmeden ben dindar bir cumhuriyetçi olduğumu elinizdeki tarihçe-i hayatım ispat eder. Hülâsası şudur ki: O zaman, şimdiki gibi, hâli bir türbe kubbesinde inzivada idim. Bana çorba geliyordu. Ben de tanelerini karıncalara veriyordum. Ekmeğimi onun suyu ile yerdim. Benden sordular, ben dedim: Bu karınca ve arı milletleri cumhuriyetçidirler. Cumhuriyetperverliklerine hürmeten, taneleri karıncalara veriyorum.'”
"Sonra dediler: 'Sen Selef-i Salihîne muhalefet ediyorsun.'”
"Cevaben diyordum: 'Hulefâ-i Râşidîn; hem halife, hem reisicumhur idiler. Sıddîk-ı Ekber (r.a.) Aşere-i Mübeşşereye ve Sahabe-i Kirama elbette reisicumhur hükmünde idi. Fakat mânâsız isim ve resim değil, belki hakikat-i adaleti ve hürriyet-i şer’iyeyi taşıyan mânâ-yı dindar cumhuriyetin reisleri idiler.”(1)
(1) bk. Şualar, On Dördüncü Şua.
İlave bilgi için tıklayınız:
- Dindar Cumhuriyet Arayışları
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
Yorumlar
Hocam verdiğiniz cevaplar için teşekkür ederim bizleri mutlu kılıyorsunuz Allah razı olsun diyelimki dindar bir cumhuriyet kuruldu cumhuriyette iktidar seçimle başa geliyor. Halk istemediği takdirde şeri kanunlar uygulanmaya bilir mi? Mesela günümüzde bir siyasi partiyi ele alalım iktidara geldiğimizde şeri kanunları uygulamaya koyacağız dediğinde o parti iktidara gelebilir mi? Halk teveccüh gösterir mi? artı diyelimki o parti iktidarada geldi bu sefer bazı kesimler mesela darbe özlemcileri iktidara el koyabilir mi? Bu devirde çok istesekde şeri kanunların uygulanmasını uzak görüyorum fakat direk olarak şeri kanunlar uygulanmasa bile islama uygun adalet insan hakları gibi ehveni şer bir yönetim idealimiz olabilir mi? Bu konuda fikrime nasıl yardımcı olabilirsiniz?
Cenab-ı Hak her insandan veya guruptan yapabilecekleri kadar, amel ister. Allah hiç kimseye taşıyamayacağı yükü yüklemez. Bu nedenle insanların zararlı bir mecraya sürüklenmemesi şartıyla, idarecilerin ellerinden gelen gayreti göstermeleri istenir. Yani Allah adil olduğu için şimdiki ve bundan sonraki gelecek hükümet ve idarecilerden, yapabilecekleri işleri yapıp yapmadıklarını onlardan soracaktır. Yoksa omuzlarının kaldıramayacağı şeyleri istemeyecektir.
Çabanızdan dolayı teşekkür ederim, bu vatanın sizin gibi temiz insanlara ihtiyacı var...