Vücudun sefineye benzetilip insanın da dümenci neferi olması nasıl anlaşılmalıdır? Bu vücudun ve makinenin Hayy-ı Kayyum’a ait olması ve masarif ve levazımatının onun tarafından tedariki ne demektir?

Değerli Kardeşimiz;

Bu Mektub’un İkinci Makamı’nda “Şu mahlûkat, izn-i İlâhî ile zaman nehrinde mütemadiyen akıyor.” buyurulmaktadır. Her insan bir sefine gibi zaman nehrinde daima akmakta ve ölüm kanunuyla kabir âlemine geçmektedir. Vücudumuzdaki bütün azaları yaratan Rabbimiz, bu imtihan dünyasının bir icabı olarak, bazı fiilleri bizim irademize bırakmıştır. Mesela, gözü ve görmeyi Allah yaratmış, ancak neye bakacağımız hususunu bize bırakmıştır. İnsan görme cihazını helal dairesinde kullanırsa cennete, haram dairesinde kullanırsa cehenneme talip olmuş demektir. Her iki hâlde de görmeyi yaratan Allah’tır.

“Dümenci nefer” ifadesi bize bu dersi vermektedir. Yani vücud gemisinde bizim vazifemiz, irademizi şöyle veya böyle kullanmakla, o geminin gideceği istikamete karar vermektir. Bu kararın ötesinde yaptığımız bir şey yoktur, gemiyi yapan ve yürüten biz değiliz.

Kâinat ağacının meyvesi olan insan bu ağacın tamamına muhtaçtır. Hayat sefinesinin çalışması için güneşin ışığından gece ve gündüze, bitkilerden hayvanlara kadar gerekli bütün ihtiyaçları Cenab-ı Hak rahmetiyle takdir etmiş ve kudretiyle yaratmıştır. Bunların tedarikinde bu aciz insana hiçbir vazife düşmez.

İnsan vücudu sefineye benzetildiği dikkate alındığında dümenci neferin “vazifesini iyi görmesi” ifadesinden şunu anlıyoruz: Evvela, insan, beden sefinesine zarar verecek her şeyden sakınmalıdır. İkinci ve daha mühim ciheti ise, bu bedenin ahirette cehenneme gitmekten korunması için salih amel konusunda hassasiyetle gayret göstermelidir. Bu iki konuda da vazifesini güzel gören bir mümin hem dünya nimetlerinden helal dairesinde en güzel şekilde istifade eder, hem de ahirette ebedî saadete mahzar olur.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü