Allahümme Salli ve Barik dualarında Peygamber Efendimiz'in Hz. İbrahim'e benzetilmesinin sebebi nedir acaba?

Değerli Kardeşimiz;

Aynı sual Altıncı Şua olan Teşehhüd bahsinde sorulmuş ve cevabı verilmiştir. Şöyle ki:

"Teşehhüd âhirinde اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ كَمَا صَلَّيْتَ عَلَى اِبْرَاهِيمَ وَعَلَى آلِ اِبْرَاهِيمَ deki teşbih, teşbihlerin kaidesine uygun gelmiyor. Çünki Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm, İbrahim Aleyhisselâm'dan daha ziyade rahmete mazhardır ve daha büyüktür."

"Hazret-i İbrahim Aleyhisselâm, gerçi Hazret-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'a yetişmiyor. Fakat onun âli, enbiyadırlar. Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'ın âli, evliyadırlar. Evliya ise, enbiyaya yetişemezler. Âl hakkında olan bu duanın parlak bir surette kabul olduğuna delil şudur ki:"

"Üçyüzelli milyon içinde Âl-i Muhammed Aleyhissalâtü Vesselâm'dan yalnız iki zâtın; yani Hasan (R.A.) ve Hüseyin'in (R.A.) neslinden gelen evliya, -ekser-i mutlak- hakikat mesleklerinin ve tarîkatlarının pîrleri ve mürşidleri onlar olmaları, عُلَمَاءُ اُمَّتِى كَاَنْبِيَاءِ بَنِى اِسْرَائِيلَ hadîsinin mazharları olduklarıdır. Başta Cafer-i Sadık (R.A.) ve Gavs-ı Azam (R.A.) ve Şah-ı Nakşibend (R.A.) olarak herbiri, ümmetin bir kısm-ı azamını tarîk-ı hakikata ve hakikat-ı İslâmiyete irşad edenler, bu âl hakkındaki duanın makbuliyetinin meyveleridirler."(1)

Üstad Hazretlerinin bu ifadelerinden açıkça anlaşıldığı gibi, Salli-Barik dualarındaki teşbih Hz. Muhammed (asm)'ı, Hz. İbrahim (a.s.)'a değil, Hz. Muhammed (asm)'ın âlini, Hz. İbrahim (a.s.)'ın âline teşbih edilmesine bakıyor. Çünkü Hz. Muhammed (asm) Hz. İbrahim (a.s.)'dan üstün olduğu gibi; Hz. İbrahim (a.s.)'ın âli de, Hz. Muhammed (asm)'ın âlinden üstündür.

Hz. Muhammed (asm)'ın âli, Hz. Ali, Hz. Fatıma, Hz. Hasan, Hz. Hüseyin (r. anhum) ve onların soyundan gelen evliyalardır. Hz. İbrahim (a.s.)'ın âli ise, Hz. İsmail (a.s.), Hz. İshak (a.s.), Hz. Yakub (a.s.), Hz. Yusuf (a.s.) gibi enbiyalardır. Evliya ise, enbiyaya yetişemez.

Bu duanın kabul olmasının delili de; Resul-i Ekrem Efendimiz (asm)'in “Ümmetimin alimleri Benî İsrail'in peygamberleri gibidir” hadisine mazhar olan tarikat pirlerinin ve mürşidlerin ekserisinin Âl-i beyt'ten olmalarıdır.

(1) bk. Şualar, Altıncı Şua.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü