"Avam" ve "Havas" ne demektir?
- Yazarlara, profesörlere, doçentlere mi havas denir? Bir çiftçi veya köylü havas olabilir mi?
Değerli Kardeşimiz;
Avam, kelime manası olarak "alt tabaka", havas ise "üst tabaka" manasına geliyor. Bu umumi tabirler, kullanıldığı ilim dalına göre farklı manalar ihtiva ederler.
Meselâ; iktisadi açıdan avam fakir demek iken, havas zengin manasına geliyor. Siyasi açıdan avam seçmen iken, havas seçilen demektir. Fen ilimlerinde avam tabiri eğitim ve öğretim görmemiş insan demek iken, eğitim ve öğretim görenler havas oluyor. İslam ilimlerinde ilmi derecesi olmayan insanlar avam iken, ilmi derecesi olanlar havas ve âlimdirler.
Çiftçi bir insan maddî açıdan fakir, ama ilmî açıdan donanımlı ise, iktisadi açıdan avam, ilmi açıdan havas sayılır. Yani avam ve havas tabirleri kullanıldığı yere göre mana ve hüküm kazanıyorlar.
Meselâ, bir kimya profesörü, dini ilimler noktasından avam ve cahil olabilir. Ya da dini ilimlerde âlim ve havas olan birisi, fen ilimlerinde avam ve bilgisiz olabilir.
Avam ve havas tabirlerine bir kalıp biçip, herkesi o kalıba göre değerlendirmek mümkün değildir. Köylü ve çiftçi olan birisi kendisini felsefi ve ilmi bakımından yetiştirir ise havas olabilir. Havas ve avam unvanları durup dururken insanın kafasına düşmüyor; belli bir çaba ve gayret istiyor.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
