"Beşerin musibetini ikileştiren sabırsızlığın ve tahammülsüzlüğün ilacı oruçtur." cümlesini izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

Orucun insana kazandırdığı en büyük kârlardan birisi de sabır ve tahammüldür.

Sabır, Allah’ın kâinatta cari olan sebep-netice tertibine harfiyen uymak, hadiselerin zincirindeki sıralamaya riayet etmek, hedefe giden basamakları teker teker çıkma konusunda dikkatli ve titiz olmaktır.

Mesela, beş katlı bir bina düşünelim; bu binanın her bir basamağına küçük hediyeler konulmuş, ama asıl büyük hediye en son basamağa konulmuş. O büyük hediyeye ulaşmanın yolu, her bir basamağı teker teker çıkmaktır. Eğer hırs gösterilir, basamaklar ikişer üçer atlanırsa o büyük hediyeye ulaşılamaz. Sabırsızlık gösteren ve hırs ile hareket eden kişi, hem atladığı basamaklardaki hediyelerden hem de o büyük hediyeden mahrum kalır.

"Cenab-ı Hak, Hakîm ismi muktezası olarak, vücud-u eşyada, bir merdivenin basamakları gibi bir tertip vazetmiş. Sabırsız adam, teenni ile hareket etmediği için, basamakları ya atlar düşer veya noksan bırakır, maksud damına çıkamaz. Onun için hırs mahrumiyete sebeptir." (Mektubat, 23. Mektup, Dördüncü Sualiniz)

Allah, hem insanın maddi ve manevi tekâmül etmesi hem de isim ve sıfatlarının tecelli etmesi için her şeye bir tertip ve sünnetullah denilen kanunlar koymuştur. Sabır ise bu tertibe uymak oluyor. Oruç insana sabretme gücü vererek kâinatın nizamına hizmet ediyor, diyebiliriz. Çünkü bütün keşmekeşlikler ve kavgalar, kâinatta var olan tertibe riayet etmemekten çıkıyor.

Tahammül ise, insanın hadiseler, bela ve musibetler karşısındaki göstermiş olduğu tavırdır. Kulun, Cenab-ı Hakk'ın yanındaki kıymeti bela ve musibetler karşısındaki gösterdiği tavır ve sabır nisbetindedir. Cenab-ı Hakk’ın lütuf ve keremi, af ve mağfireti, kullarının sabır, sadakat, ihlas, metanet ve teslimiyetine göre tecelli eder, ona göre mükâfatlandırır. Kimi kullar sıfat-ı cemal, kimisi de sıfat-ı celal altında terbiye ve imtihan olurlar. Cenab-ı Hak sevdiği kulunu bela ve musibetlerle ve hastalıklarla imtihan eder.

Sabır uzun solukludur, tahammül ise hadiseler karşısında gösterilen anlık dayanma gücüdür. Oruç her ikisini de insana kazandıran manevi bir ilaçtır.

Mesela, birisi geldi çeşitli desiselerle seni yolundan döndürmek, gayenden saptırmak için tahrik etti. Senin o anki tavrın ve dayanma gücün tahammül, hedefi düşünerek neticeye hasr-ı fikir etmen sabır oluyor...

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü