"Bir hakk-ı hayatı var, daire-i tasarrufunda hakiki maliktir, zu’m eder." cümlesini izah eder misiniz, insanların hayat hakkı yok mudur?

Değerli Kardeşimiz;

"Felsefe ise, eneye mana-yı ismiyle bakar. Yani, kendi kendine delalet eder, der. Manası kendindedir, kendi hesabına çalışır, hükmeder. Vücudu; asl, zatî olduğunu telakki eder. Yani zatında bizzat bir vücudu vardır, der. Bir hakk-ı hayatı var, daire-i tasarrufunda hakiki maliktir, zu'm eder."

"İnsan, kendi hayatını kendisi temin eder." demek, insana uluhiyet vermek kadar çirkin ve kötü bir bakış açısıdır. Ve “Bir hakk-ı hayatı var, daire-i tasarrufunda hakiki maliktir, zu'meder.” cümlesi bu anlamda kullanılıyor.

Zira hayatın verilmesi ve devam ettirebilmesi, bütün kâinatın bir fabrika gibi işletilmesi ile mümkündür. Mesela, hayatın devamı için güneşin muntazam bir şekilde işletilmesi gerekiyor. Bir gün Güneş doğmasa ve ısı ve ışığını göndermese hayat yok olur. O zaman güneşi kim çekip çeviriyor ise, hayatı veren ve devam ettiren de odur.

İnsan hayatının devamı sadece Güneş'e bakmıyor. Toprak, hava, su, ateş, bitki ve hayvanların muazzam bir ölçü, sistem ve düzen ile işlemesine de bakıyor. Yani bütün bunları çekip çeviremeyen birisinin hayata malik olması ve hayatı sahiplenip "Bu hayat benim!.." demesi mümkün değildir.

Bu açıdan bakıldığında insanın kendi hayatını kendi temin etmesi ve devam ettirmesi çok aptalca ve ahmakça bir hükümdür.

İnsanların "hakk-ı hayatı yok"tan maksat, insanın yaşam hakkı ile ilgili bir durum değil yaşamın yaratılıp devam ettirilmesi ile ilgilidir.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü