Bu âlemlerin kudret ve kader kalemi ile yazıldığı ifade edilmektedir. Her iki kalemin yazısını nasıl anlayabiliriz?

Değerli Kardeşimiz;

Bütün eşya, Allah’ın ilminde nasıl takdir edilmişlerse öylece yaratılırlar. İlm-i ilahideki bu takdir de bir nevi yazı olarak düşünülebilir. İki farklı yazı söz konusu değil.

Şu noktayı da ifade edelim: İtikadda iki hak mezheb olan Maturidî ile Eş’arî mezheplerinde kaza ve kader için farklı tarif yapılmıştır. Ancak ikisi de esasta aynı şeyi ifade ederler. Şu farkla ki; eşyanın ilm-i ilahide takdir edilmesine Matüridî “kader” derken, Eş’arî “kaza” der. Keza İlahi ilimdeki mahiyetlerin yaratılarak vücud sahasına çıkarılmalarına da Matüridî “kaza” derken, Eş’arî “kader” der. Arada sadece bir tabir farkı vardır.

Üstad'ımızın söz konusu ifadesini, bu iki farklı tarifin birlikte zikredilmesi şeklinde de anlamamız mümkündür.

Kudretin yazıları mücessemdir, kaderin ise manevidir. Yani Kudret bir kalem gibi, zerrat ve atomlarla varlıkları yazmaktadır. Fakat kader kalemi zerrat mürekkebini değil, ilim mürekkebini kullanarak varlıkların planını yazar.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü