"Ehl-i tabiat, esbaba hakikî bir tesir veriyor." İzah eder misiniz?
Değerli Kardeşimiz;
Ehl-i tabiattan maksat; materyalist ve determinist felsefedir. Bu felsefeye göre kâinatta olup- biten her şey sebepler eli ile oluyor. “Madde de ezelîdir" deyip, kâinatın bütün tedbir ve idaresini de sebeplere havale ediyorlar. Yani maddeyi ve sebepleri ilahlaştırıp ona tapıyorlar. Tıpkı müşriklerin putlara tapması gibi, bunlar da sebepleri ilahlaştırıp ona tapıyorlar. Allah’ın kâinattaki varlığını ve birliğini, tedbir ve terbiyesini inkâr edip sadece sebepleri merci biliyorlar.
Hâlbuki sebep dedikleri şeyler cansız, şuursuz, ilimsiz ve iradesiz şeylerdir. Görünüşte sebepten husule gelen şeyler ise, mükemmel bir sanat eseridir. Böyle mükemmel bir neticeyi, aciz, şuursuz, kör, sağır ve ilimsiz sebepten bilmek ahmaklığın en aşağı mertebesi olsa gerek.
Unsurlar arasında açıkça görülen yardımlaşma, dayanışma, birbirinin ihtiyacına cevap verme, kucaklaşma gibi fiiller kâinatı parçalanmaz ve bölünmez bir bütün haline getiriyor. Bu fiiller sayesinde kâinat adeta bir fabrika şekline giriyor. Bir bütün olan ve fabrika şekline giren kâinat, tamamı ile hayat sahiplerine hizmet ediyor.
Mesela; bir elmanın teşekkül ve tekemmülünde güneş, hava, su, toprak, elementler, dolaylı olarak yıldız ve galaksiler, hepsi bir intizam ve yardımlaşma içinde çalışıyorlar. Şayet bu unsurlardan bir tanesi, bu yardımlaşma ve dayanışma içinden çıksa elma vücuda gelmez. Mesela; güneş bu halkadan çıksa elma vücut bulamaz. Ya da milyarlarca yıl uzakta olan bir galaksi yörüngesini şaşırıp intizamı bozsa, kâinat yerle bir olur, elma yine meydana gelemez.
Nasıl ki, fabrikanın içindeki makine ve cihazlardan birisi bozulsa ya da atıl kalsa, netice elde edilemez ise, kâinat fabrikasının bir dişlisi kırılsa ya da bozulsa her şey söner ve hayat mümkün olmaz.
Demek hayat kimin ise, hayatın teşekkülünde hizmet eden kâinat da onundur. Bu da bize, Allah’ın kâinat üstündeki Rububiyet ve Ulûhiyetini açıkça gösterip ilan ve ispat ediyor. Güneşin basit bir elmaya boyun eğmesi ve ona hizmetkârlık yapması, Allah’ın tedbir ve terbiyesinin her şeyi ihata ettiğini gösteriyor. Daha bunun gibi binlerce misali buna kıyas edebiliriz.
Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü
