"Güneş ve Arş gibi büyük cirmler" ne demektir, yani arş da güneş ve diğer gezegenler gibi bir yıldız mıdır?

Değerli Kardeşimiz;

Arş, bir gezegen yahut bir yıldız değildir.

Arş, kelime olarak, taht demektir. Tefsir âlimlerince, “İlâhî saltanattan kinaye” olarak değerlendirilmiştir.

Arş; “İlâhî emirlerin meleklere ilk tebliğ edildiği makam” şeklinde de tarif edilmektedir. Âlemler hakkında yapılan ikili tasniflerin birisi de “âlem-i halk ve âlem-i emir” şeklindedir. Arş emir âleminin merkezidir. Üstadımız “kalb de bir arştır” buyurmakla arşın insandaki misalinin manevî kalb olduğunu beyan etmiş oluyor. Yani, bütün âlemler arştan idare edildiği gibi, insan bedeni de kalbden idare edilir. Üstad hazretleri ruhun emir âleminden bir kanun olduğunu ifade etmişlerdir.

Güneş halk âleminden, cazibesi ise emir âlemindendir. Yeryüzü halk âleminden, yerçekimi ise emir âlemindendir.

Buna göre, metinde geçen cirim kelimesini “varlık” olarak anlamamız gerekiyor.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü