"Her kelimenin ortasında az temdid-i nefes, ahir-i sakindir." cümlesini izah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"Beşerin Rahatı, İhtiyar İktidariyle Makusen Mütenasibdir. Rızk, Tekâsüf Etmemiş Genişçe Bir ceseddir"

"Ey beşer-i pürşer!^(Haşiye) Sendeki iktidar, ihtiyar sebeptir, menşedir açlığa, zahmete. Za’fdır, aczdir rızkının sebebi.

Bir zaman bir hayvanı gördüm, biçare bir deri bir kemik, yavrular getirdi.

Muktedir valide bir kemik bulamadı.

Aciz yavrulara sekiz musluğunda akar bir lâtif rızk geldi, beslettirdi; mugaddî bir madde kudretten verildi."

"Haşiye: Nazmı garib, cümleleri kısadır. Her kelimenin ortasında az temdid-i nefes, ahiri sakindir."(1)

Haşiyedeki bu cümle yukarıda vermiş olduğumuz yazının edebi bir değerlendirmesidir. Yani, burada şiir ve nesir arasında, garip, bilinmedik bir üslup kullanılıyor. Cümleleri kısadır ama manaları çok uzun bir yazıdır. Üslup ve tarzda biraz yoruculuk olsa da netice itibari ile gayet dinlendirici ve sonuç aldırıcıdır. Lemeati okuyan birisi okumakta zorlanır ve yorulur; ama o kısa cümlelerin içinden sayfalarca mahsulat kaldırır.

“Her kelimenin ortasında az temdid-i nefes, ahiri sakindir.”cümlesi bu inceliğe işaret ediyor. Evet, bir tepeyi aşmaya çalışmak gibi yorucu ve uzun solukla okunan, neticesi de içindeki derin ve faydalı bilgilerle aklı, kalbi ve ruhu rahatlatan ve dinlendiren bir güzelliktir.

(1) bk. Asar-ı Bediyye, Lemeat, İttihad Yay., İstabul 2002, s. 650.

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü