"Hürriyeti, sefahete şumulünü men ve âdâb-ı şeriatla tahdit ve avamın siyaset-i şer'î bildikleri yalnız kısas ve kat-ı yed haddini icra idi." İzah eder misiniz?

Değerli Kardeşimiz;

"O fırtınayı gayet hafif geçirdiğinden Nisan’ın nısfından sonraki gazeteleri indallah mahkûm ediyor. Zira, o hâdiseye sebebiyet veren yedi mesele ve onunla beraber yedi hal nazar-ı mütâlâaya alınsa, hakikat tezahür eder. Onlar da bunlardır:"

1. Yüzde doksanı İttihad ve Terakkinin aleyhinde, hem onların tahakkümü ve istibdadı aleyhinde bir hareket idi.
2. Fırkaların meydan-ı münakaşâtı olan vükelâyı tebdil idi.
3. Sultan-ı mazlûmu sukut-u musammemden kurtarmaktı.
4. Hissiyat-ı askeriyenin ve âdâb-ı dindaranelerinin muhalif elkinatın önüne set olmaktı.
5. Pek çok büyütülen Hasan Fehmi Beyin kâtilini meydana çıkarmaktı.
6. Kadro haricine çıkanları ve alay zabitlerini mağdur etmemekti.
7. Hürriyeti, sefahete şumulünü men ve âdâb-ı şeriatla tahdit ve avamın siyaset-i şer'î bildikleri yalnız kısas ve kat-ı yed haddini icra idi. (Divan-ı Harbi Örfi)

Üstad'ımız bu değerlendirmeleri, meşhur 31 Mart hadisesi münasebetiyle kurulan mahkemede yapıyor.

Bu feci ve ülkeyi sıkıntıya düşüren 31 Mart olayının 7 sebebinden birisi de hürriyetin kapsamından sefahet ve günahları rahatlıkla işleme hükmünü kaldırmak, hürriyeti şeriatın edebiyle sınırlandırmak, şeriatın sadece kısas ve el kesmekten ibaret olduğunu zanneden avam halkın bu hükümleri icra etmek istemesidir.

Batı medeniyetinin anlayışında özgürlük, bir başkasının özgürlüğü ile sınırlıdır ve insan başkasına zarar vermemek şartıyla her türlü günah ve sefahati işlemekte serbestir.

İslam inancındaki özgürlük ise; bir başkasının sınırlarını aşmamakla birlikte, Allah’ın emir ve yasaklarına uymakla da sorumludur. Yani insan her istediği günahı işleyemez, her türlü sefahate girmemekle birlikte şeriatın belirlemiş olduğu sınırlar içinde kalmakla sorumludur.

O dönemde bir kısım sefih insanlar sefahatlerini hürriyet olarak takdim ediyorlardı. Sefahati hürriyete dâhil ediyorlardı. Bu da halktan tepki görüyordu. Hürriyeti şeriat ile sınırlandırmak istiyorlardı. Avam tabakası da şeriat denince sadece kısas ve el kesmeyi anlıyordu, oysa şeriat Allah’ın emir ve yasaklarının tamamıdır.

İlave bilgi için tıklayını:

- "Sefahet ve rezaletteki hürriyet, hürriyet değildir. Belki hayvanlıktır, şeytanın istibdadıdır. Nefs-i emmareye esir olmaktır." İzah eder misiniz?

- "Hürriyet budur ki: Kanun-u adalet ve tedipten başka, hiç kimse kimseye tahakküm etmesin. Herkesin hukuku mahfuz kalsın, herkes harekât-ı meşruasında şahane serbest olsun." İzah eder misiniz?

Selam ve dua ile...
Sorularla Risale Editörü